WEIHNACHTS ORATORIUM - De Amsterdamse Cantorij
←
→
Transkription von Seiteninhalten
Wenn Ihr Browser die Seite nicht korrekt rendert, bitte, lesen Sie den Inhalt der Seite unten
WEIHNACHTS ORATORIUM
JOHANN
SEBASTIAN
BACH DE AMSTERDAMSE CANTORIJ
ONDER LEIDING VAN
FELIX VAN DEN HOMBERGH
MARJON STRIJK sopraan
DAVE TEN KATE countertenor
JAN-WILLEM SCHAAFSMA
evangelist, tenor
ROBBERT MUUSE bas
MET MEDEWERKING VAN
HET BAROKORKEST VAN
DE AMSTERDAMSE CANTORIJ
ZATERDAG 8 DECEMBER 2018
DORPSKERK ABCOUDE
ZONDAG 9 DECEMBER 2018
WAALSE KERK AMSTERDAM
JOHANN
SEBASTIAN
BACH
I Am ersten Weihnachtsfeiertag
II Am zweiten Weihnachtsfeiertag
III Am dritten Weihnachtsfeiertag
PAUZE
IV Am Feste der Beschneidung Christi
V Am Sonntag nach Neujahr
VI Am Epiphaniafest
TOELICHTING
Welkom bij dit feestelijke concert! Een paar weken voordat het kerstfeest echt losbarst,
vertellen wij alvast het verhaal van de geboorte van Jezus, op de tonen van Bach en
in de woorden van Lucas, Mattheus en Picander. We brengen het héle verhaal, dat wil
zeggen alle zes cantates die samen het Weihnachtsoratorium vormen.
Wat is het Weihnachtsoratorium eigenlijk? Bach heeft diverse grote werken geschreven, zoals
4 de Mattheus- en Johannes-Passionen en de Hohe Messe. Al deze stukken zijn de afgelopen 5
jaren met veel plezier (en succes!) door de Amsterdamse Cantorij ten gehore gebracht.
Bachs passies waren bedoeld voor de uitvoering tijdens één (lange) viering op Goede Vrijdag.
De Hohe Messe is meer een bundel composities, ontstaan als een staalkaart van Bachs
compositorisch kunnen en nooit bedoeld om in zijn geheel uit te voeren.
Het Weihnachtsoratorium is wel één werk, maar hoort eigenlijk niet achter elkaar gezongen
te worden. Bij elke cantate staat vermeld voor welke dag die specifiek is bedoeld. Bijzonder is
ook dat de combinatie van deze dagen niet elk jaar voorkomt. Zo is er niet elk jaar een zondag De Amsterdamse Cantorij in de Johannes-Passion (2016). Fotografie: Emelie Schäfer
tussen Nieuwjaar en Driekoningen óf een zondag tussen eerste kerstdag en Nieuwjaar. Maar
in 1734 – toen Bach het Weihnachtsoratorium schreef – en 1735 bestond deze combinatie wel. Wesselink College in Amstelveen, en met vluchtelingen, via Stichting Boost Amsterdam. Bij de
Daarom stelde de tekstschrijver Picander (Christian Henrici), die ook het libretto leverde voor taallessen van Boost zullen zowel de muziek van het Weihnachtsoratorium als het kerstverhaal
Bachs Mattheus- en Markus-Passionen, een tekstboek samen voor deze zes dagen. worden besproken. Een sponsorprogramma van donateurs en koorleden biedt deelnemers
aan het educatieve programma vrijkaarten voor het concert en de gezamenlijke maaltijd.
Naast een theologische, heeft het oratorium ook een grote narratieve samenhang: de Zo is er binnen dit project van de Amsterdamse Cantorij ook op die manier ruimte voor
verhaallijn loopt door alle delen heen. Ook muzikaal is het een totaalconcept (zie kader). De ontmoeting, verdieping en misschien zelfs bezinning.
evangelist (tenor) vertelt het kerstverhaal in een spannende en dramatische verkondiging.
Bach gebruikte hiervoor teksten uit de evangelies van Lucas en Mattheus. Koor en solisten Het is gebruikelijk, zeker bij amateurgezelschappen zoals wij, om het Weihnachtsoratorium
reageren afwisselend. Het koor meestal met – het woord zegt het al – koralen: losse strofen in te korten. Dat heeft financiële redenen, maar één lang, avondvullend programma is ook
uit bestaande kerkliederen. De solisten zingen aria’s, arioso’s en recitatieven, op woorden van pittig voor het publiek dat komt luisteren. Aan dit bezwaar komen wij op een bijzondere
Picander. Hij schreef ook de openingskoren van de cantates. manier tegemoet, door het concert te presenteren in twee delen met een langere eetpauze
ertussen. Er zijn zelfs bezoekers die de twee delen op verschillende dagen beluisteren. Wij
In de eerste drie delen wordt verteld over de geboorte van Jezus, de verkondiging door de hopen hiermee de bezoekers van onze concerten niet te overladen, maar juist volop te laten
engelen aan de herders en het bezoek van de herders aan de stal. De cantates IV, V en VI gaan genieten van dit prachtige oratorium. Een mooiere opmaat naar ons jubileumjaar – in 2019
over de naamgeving van Jezus en wat die naam voor ons betekent en over de Wijzen uit het bestaat de Cantorij zestig jaar – kunnen wij ons niet wensen!
Oosten. Het laatste deel begint met de dreiging van de tiran Herodes om het kind te doden,
maar eindigt triomfantelijk met de overwinning op het kwaad: het kind dat ons zal verlossen
is gered.
Toonsoorten
Bach hield zich intensief bezig met theologie en mystiek. Het Weihnachtsoratorium is dan ook Het Weihnachtsoratorium begint stralend in D-groot; de toonsoorten die volgen zijn hieraan
meer dan alleen een verhaal. De luisteraars zijn niet zomaar passieve toehoorders, de teksten verwant. Bach koos D-groot, de feestelijkste toonsoort, omdat dan trompetten konden
nodigen uit om het verhaal op onszelf te betrekken. Het kerstverhaal gaat over blijdschap, meespelen. De zes cantates gaven Bach vervolgens de mogelijkheid om een harmonische
licht, overwinning van de duisternis – thema’s en verlangens die ieder mens, ook nu nog en reis te maken langs de subdominant (G-groot, cantate II), de tertsparallel (F-groot, cantate
onafhankelijk van religieuze overtuiging, aanspreken. Bij dit programma hebben wij daarom IV) en de dominant (A-groot, cantate V). Cantates III en VI zijn dan als tussenstop en afsluiting
actief de verbinding gezocht met nieuwe publieksgroepen: met scholieren, via het Hermann weer in de hoofdtoonsoort geschreven.
Het Weihnachtsoratorium, een parodie?
Vaak wordt gezegd dat Bach het Weihnachtsoratorium bij elkaar heeft geschraapt uit
wereldlijke cantates die hij eerder in 1734 had geschreven. Daarmee wordt het werk weggezet
als inferieur aan de andere grote werken. Maar het bewerken van bestaande muziek was een
geaccepteerde methode gedurende de hele renaissance en barok. Dit heet parodie, en het is
juist een van de kenmerken van meesterschap om van iets bestaands iets nieuws te maken.
En dat hoeft niet alleen van eigen werk te zijn! Zo heeft Bach een concert voor violen van
Vivaldi omgewerkt tot een concert voor vier klavecimbels en orkest. Dat er iets bijzonders is 7
aan de parodieën in het Weihnachtsoratorium, wil ik graag aantonen aan de hand van de tekst
van het openingskoor van de eerste cantate.
Zoals iedereen kan horen, begint het Weihnachtsoratorium met een zeer opvallende
passage in de pauken. Deze kan worden verklaard doordat Bach voor het begin van dit
geestelijke werk dezelfde noten heeft gebruikt als in de wereldlijke cantate BWV 214, die
daar als tekst heeft: ‘Tönet, ihr Pauken’. Ook de trompetpartij van een paar maten later in het
Weihnachtsoratorium wijst op BWV 214, waarin de tweede zin luidt: ‘Erschallet, Trompeten!’
Opmerkelijk is, dat Bach in zijn originele partituur van het Weihnachtsoratorium eerst de
tekst ‘Tönet, ihr Pauken’ had staan en die later heeft doorgestreept en vervangen door de
nu gangbare tekst: ‘Jauchzet, frohlocket’. Velen denken dat Bach zich had vergist en dit later
heeft gecorrigeerd, maar waarom zou hij deze tekst dan 55 maten later weer opschrijven en
wéér doorstrepen, terwijl hij de tekst daartussen wél meteen goed schreef? Wel zijn de noten
waarin het koor de pauken imiteert erg laag om te juichen en vrolijk te zijn, maar juist dit wijst
erop dat de oorspronkelijke tekst anders was. De verklaring zou moeten zijn dat, terwijl Bach
werkte aan het Weihnachtsoratorium, hij sommige delen al uitprobeerde in cantates voor
wereldlijke gelegenheden.
Misschien nog een sterker argument voor het 'hergebruik' van eerder werk in het
Weihnachtsoratorium, is dat dit juist tot verbetering heeft geleid: de geestelijke tekst past
vaak beter dan de tekst uit de wereldlijke cantates uit die tijd. Een voorbeeld daarvan is het
middengedeelte van het eerste openingskoor. De tekst ‘Dienet dem Höchsten' past daar
volmaakt bij de parallelmineurtoonsoort (b-klein), terwijl de tekst ‘Königin lebe!’ uit cantate
BWV 214 – een felicitatie – veel minder goed past in mineur.
Het lijkt mij dan ook dat dit stuk een groter geheel is dan alleen de zes cantates die voor de
verschillende feestdagen waren bedoeld. Het is een groter totaalplan waarin Bach het werk
aan de cantates voor de kersttijd combineerde met het schrijven van de wereldlijke werken.
En waarschijnlijk was het Weihnachtsoratorium daarin zijn grotere liefde. Om dit te vieren,
bij wijze van spreken, zingen we in het openingskoor een combinatie van de teksten die het
meeste recht doet aan de expressie in de noten: we zingen 'Pauken' en 'Trompeten' waar ze
klinken, en 'Jauchzet, frohlocket' waar het jubelt.
Fragment uit het 'Reinschrift' van het eerste deel van het Weihnachtsoratorium, met de tekst
'erschallet, Trompeten' doorgehaald en de tekst 'auf, preiset die Tage' erbij geschreven. Felix van den Hombergh
FELIX VAN DEN HOMBERGH
Dirigent Felix van den Hombergh (1966) groeide op met musiceren: viool, piano en zingen in Klaas Stok en Stephan MacLeod. Daarnaast zingt zij in professionele ensembles zoals het
het koor van de kathedraal van Haarlem. Op het conservatorium studeerde hij fagot bij Johan Nederlands Kamerkoor en de Nederlandse Bachvereniging. Sinds 2008 is Marjon Strijk vast
Steinmann in Den Haag en koordirectie bij Barend Schuurman in Rotterdam. Zijn huidige verbonden aan solistenensemble Quink.
werkzaamheden omvatten, naast de Amsterdamse Marjon werkte mee aan verschillende cd-opnames, zowel solistisch als met Quink en het
Cantorij, het kamerkoor Doulce Memoire in Haarlem, Brabants Muzyk Collegie. Momenteel toeren zij en Henk Veldman door Nederland met
Coro Encanto en Koor FeniX in Amsterdam en het, popmuziek vanaf de jaren 70, in prachtige bewerkingen voor orgel en sopraan. De cd
8 door hemzelf opgerichte, Haarlemse Projectkoor 023. Saving all my love for you, met 16 popsongs, wordt goed ontvangen door pers en publiek. 9
Verder dirigeert hij op projectbasis diverse gezel Marjon heeft een eigen lespraktijk en geeft koor- en stemvorming. Bij de Amsterdamse
schappen, zoals Vocaal Ensemble TIEN. Ook is hij Cantorij zong Marjon Strijk onder meer als soliste in de Mattheus-Passion (2014).
zelf als zanger actief in het ensemble QYtet, dat zich www.marjonstrijk.nl
vooral richt op oude muziek en traditionele polyfonie.
Het repertoire van Felix strekt zich uit van de vroege
renaissance tot hedendaagse composities en van de
grote bekende werken – zoals de passies van Bach,
de Mariavespers van Monteverdi en het Requiem van DAVE TEN KATE
Mozart – tot de minder gangbare stukken. Hij heeft
daarbij een grote interesse voor repertoire uit streken Dave ten Kate begon op zeer jonge leeftijd met zingen in het Haags Matrozenkoor.
zoals Georgië, Armenië en Litouwen. Naast zijn werk Hij volgde lessen aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij Rita Dams en Wout
als dirigent schrijft Felix van den Hombergh ook Oosterkamp, waarna hij een aantal jaren les had van Marjan Kuiper. Ook kreeg hij, dank zij de
composities voor koor en instrumentale begeleiding. VandenEnde Foundation, lessen van Martha Sharp, Johannes Effertz-Wolf, Monika Lentz en
Fotografie: Marisa Beretta Adriaan de Wit aan het Mozarteum in Salzburg.
Daves deelname aan de Bach-masterclass door countertenor Michael Chance werd
uitgezonden tijdens het tv-programma Masterclass van Sonja Barend. Ook werkte hij mee
aan een IKON-programma waarin hij stukken van
MARJON STRIJK Vivaldi zong. Tjeerd Oosterhuis vroeg hem voor
een filmproject en later zong Dave ten Kate in twee
De sopraan Marjon Strijk ontdekte haar liefde voor producties van het Nationale Ballet in het kader van
het zingen al op zeer jeugdige leeftijd. Zij studeerde het Holland Festival.
solozang bij Jeanne Companjen, Eugenie Dietewig Het repertoire van Dave ten Kate is veelzijdig en strekt
en Elena Vink. Ook volgde zij masterclasses bij zich uit van barokmuziek tot muziektheaterstukken
Michael Chance en Ulrich Eisenlohr. waarin hij zingt en acteert, zowel nationaal als
Als soliste wordt Marjon veelvuldig gevraagd in internationaal. Ook geeft hij samen met diverse
binnen- en buitenland. Haar repertoire omvat vele pianisten recitals. Daarnaast houdt Dave ten Kate zich
stijlperioden. Zo zong zij onlangs de indrukwekkende graag bezig met het castratenrepertoire.
cyclus voor sopraan en orkest Miroir de peine van Met zijn expressieve altpartij in Bachs Mattheus-
Hendrik Andriessen en maakte zij indruk met haar rol (2014) en Johannes-Passionen (2016) maakte hij veel
als Anne Frank in het oratorium Annelies van James indruk op het publiek van de Amsterdamse Cantorij.
Witbourn. Komend voorjaar is Dave onder meer te horen in
Marjon werkte als soliste met dirigenten zoals Jos diverse oratoria, maar ook in een Mattheus Junior.
van Veldhoven, Peter Dijkstra, Harry van der Kamp, www.davetenkate.nl
Fotografie: Donald Bentvelsen Fotografie: Jurjen Stekelenburg
JAN-WILLEM SCHAAFSMA
Tenor Jan-Willem Schaafsma studeerde aan het Tweede Wereldoorlog. Voor Challenge Classics
Koninklijk Conservatorium en behaalde zijn master maakten zij première-opnames van de liederen van
diploma aan de Dutch National Opera Academy. Later Julius Röntgen en van de Brit Cyril Scott.
werd hij gecoacht door Marcel Reijans en Ira Siff. Robbert Muuse werd in Groot-Brittannië gecoacht
Na zijn master trad hij op bij de NPS-zaterdagmatinee, door Gary Coward en Julius Drake. Daarvoor
De Nationale Opera, Opera Zuid en de Nederlandse studeerde hij zang en opera bij Mya Besselink
10 Reisopera. Daar vertolkte hij de titelrol in Bernsteins aan het conservatorium van Maastricht. Na zijn 11
Candide en onlangs, in een tournee met Barok Opera afstuderen (cum laude) vervolgde hij zijn vocale
Amsterdam, de titelrol in Acis & Galatea van Handel. opleiding bij Donald Litaker aan de Opernschule
Eerder dit jaar was hij te zien in de succesvolle Karlsruhe en trainde hij zich in ‘Liedgestaltung’
productie Hamlet, een compositie van Ambroise bij Konrad Richter in Stuttgart en Hartmut Höll in
Thomas, van Opera2Day. Salzburg. Ook Robbert Muuse zong al eerder Bach
Dit seizoen maakte hij zijn debuut als solist bij het met de Cantorij: in de Mattheus-productie van de
Koninklijk Concertgebouw Orkest (KCO) met een IJ-Salon, vorig jaar.
programma van Weill en Sjostakovitsj onder leiding www.robbertmuuse.com
van Cristian Mācelaru. Ook bij de Nederlandse Bach
Vereniging maakt hij zijn debuut in het nieuwe Fotografie: Ronald Knapp Fotografie: Merlijn Doomernik
programma Café Zimmermann.
Jan-Willem zong verder met onder meer het Limburgs Symphonie Orkest, Noord
Nederlands Orkest, Orkest van de Achttiende Eeuw en het Nederlands Philharmonisch BAROKORKEST VAN DE AMSTERDAMSE CANTORIJ
Orkest. Hij werkte onder dirigenten zoals Ed Spanjaard, Edo de Waart, Ivor Bolton, Cristian
Mācelaru, Kenneth Montgomery, José Esandi, Marcus Creed en Reinbert de Leeuw. In twee De Amsterdamse Cantorij werkt al jaren samen met een vaste kern professionele musici,
producties van de IJ-Salon – Bachs Johannes in 2016 en Mattheus in 2017 – werkte Jan- gespecialiseerd in oude muziek. Zij vormen een ensemble dat zich altijd met het grootste
Willem al samen met de Amsterdamse Cantorij. gemak aanpast aan het repertoire. Zo werkte het orkest mee aan het Schwanengesang van
www.janwillemschaafsma.com Schütz, Buxtehudes Membra Jesu Nostri, Monteverdi’s Mariavespers en Bachs Hohe Messe,
Johannes- en Mattheus-Passionen. Ook bij dit concert zien we vertrouwde namen terug.
Eerste viool Elisabeth IngenHousz, John Meyer, Daniel Booth
ROBBERT MUUSE Tweede viool Mimi Mitchell, Joseph Tan, Judith Dubbeld
Altviool Ruben Sanderse, Laxmi Bickley
Het concertrepertoire van bariton Robbert Muuse loopt uiteen van oude muziek tot Cello Viola de Hoog, Cassandra Luckhardt
hedendaags repertoire. Hij is een bekende stem in het concertcircuit en treedt op in Contrabas Jesse Solway
binnen- en buitenland. Robbert Muuse zong tientallen rollen in opera's, en werkte met Fluit Kate Clark, Giuditta Isoldi
dirigenten Ed Spanjaard, Reinbert de Leeuw, Jan Willem de Vriend, Klaas Stok, Valéry Hobo en hobo d’amore Ofer Frenkel, Peter Frankenberg, Alison Smith
Gergiev, Christoph Poppen, Florian Heyerick, Geert-Jan van Beijeren, Jos van Veldhoven en Hobo en hobo da caccia Alison Smith, Machteld van Duyn
Paul Goodwin. In diverse projecten droeg hij bij aan cd-opnames. Hoorn Teunis van der Zwart, Federico Cuevas Ruiz
Als liedzanger treedt hij sinds 1994 op met zijn echtgenote, pianiste Micha van Weers, Trompet Patrice Boileau, Danny Teong, Denis Starshinov
onder meer in het Concertgebouw in Amsterdam, in concertseries in Nederland en verder Pauken Orlando Velazquez
in Stuttgart, Karlsruhe, Salzburg en Parijs. Naast het bekende liedrepertoire voeren zij Fagot Wouter Verschuren
werken uit die lange tijd niet te horen zijn geweest, zoals van Joodse componisten uit de Theorbe Israel Golani
Orgel Christina Edelen
AMSTERDAMSE CANTORIJ TEKST EN VERTALING
De Amsterdamse Cantorij is opgericht in 1959 door de Amsterdamse dirigent en klavecinist I. Teil: Deel I:
Louis Mol, en stond vervolgens onder leiding van Barend Schuurman en Frank Hameleers. Am ersten Weihnachtsfeiertag Op eerste kerstdag
Sinds 2002 is Felix van den Hombergh de dirigent. Het koor kiest voor een gevarieerd
repertoire, waarbij werken uit alle stijlperioden aan bod komen: oude muziek, maar ook 1. Chorus 1. Koor
romantische en hedendaagse muziek. De Amsterdamse Cantorij streeft daarnaast naar Tönet, ihr Pauken! Erschallet, Trompeten! Pauken, laat je horen! Trompetten, weerklinkt!
variatie in de producties: a-capellaconcerten worden afgewisseld met grotere producties Jauchzet, frohlocket! Auf, preiset die Tage! Juicht en weest vrolijk! Kom, prijs deze dagen!
12 met medewerking van professionele instrumentalisten en solisten. De Amsterdamse Cantorij Rühmet, was heute der Höchste getan! Roemt wat de allerhoogste voor ons heeft gedaan! 13
brengt in principe elk seizoen drie programma’s uit. In 2019 viert de Cantorij haar zestigjarig Lasset das Zagen, verbannet die Klage, Weest niet bevreesd en verdrijft thans het klagen,
bestaan met drie zeer uiteenlopende concerten. Meer informatie vindt u achter in dit boekje stimmet voll Jauchzen und Fröhlichkeit an. heft nu uw lofzang vol vrolijkheid aan.
en op de aparte flyer die wordt rondgedeeld. Dienet dem Höchsten mit herrlichen Chören, Zingt met de koren de heer aller heren.
www.amsterdamsecantorij.nl laßt uns den Namen des Herrschers verehren! Laat ons de naam van de koning vereren!
2. Rezitativ (Evangelist) 2. Recitatief (Evangelist)
Es begab sich aber zu der Zeit, daß ein Gebot En het geschiedde in die dagen, dat er een bevel
von dem Kaiser Augusto ausging, daß alle uitging vanwege keizer Augustus, dat in het
Welt geschätzet würde. Und jedermann ging, gehele rijk een volkstelling moest worden
daß er sich schätzen ließe, ein jeglicher in gehouden. En zij gingen allen op reis om zich
seine Stadt. Da machte sich auch auf Joseph in te laten schrijven, ieder naar zijn eigen stad.
aus Galiläa, aus der Stadt Nazareth, in das Ook Jozef vertrok van Galilea, uit de stad
jüdische Land zur Stadt David, die da heißet Nazareth, naar Judea, naar de stad van David,
Bethlehem; darum, daß er von dem Hause die Bethlehem heet, omdat hij uit het huis en
und Geschlechte David war: auf daß er sich het geslacht van David was, om zich te laten
schätzen ließe mit Maria, seinem vertrauten inschrijven met Maria, zijn ondertrouwde
Weibe, die war schwanger. Und als sie daselbst vrouw, die zwanger was. En toen zij daar
waren, kam die Zeit, daß sie gebären sollte. waren, kwam de tijd dat zij baren zou.
3. Rezitativ (Alt) 3. Recitatief (alt)
Fotografie: Rein Steeman Nun wird mein liebster Bräutigam, Nu zal mijn liefste bruidegom,
nun wird der Held aus Davids Stamm nu zal de held uit Davids stam
Sopranen Marijke Beversluis, Marijke Dams, Pauline de Die, Sarie van ‘t Hof, Fleur Jurgens, zum Trost, zum Heil der Erden einmal tot troost, tot heil der mensen
Agnes van Koert, Aafke Komter, Anna Luijmes, Renate Meijer, Marijke Tros, Tineke geboren werden. weldra geboren worden.
Verheus Nun wird der Stern aus Jakob scheinen, Nu zal de ster uit Jakob stralen,
Alten Simone Aarendonk, René Bekius, Adrienne van den Bogaard, Caroline Coolen, sein Strahl bricht schon hervor. zijn schijnsel breekt reeds door.
Hilda Houtkoop, Madelon Kerkhoven, Julia Ose, Geraldine Raap, Margriet Rienks, Auf, Zion, und verlasse nun das Weinen, Welaan nu, Sion! Staakt nu het wenen,
Mischa Spel, Jo-Els van der Woude dein Wohl steigt hoch empor! want uw heil is thans verzekerd!
Tenoren Ton Bakker, Pete Boonstra, Bram Coops, Dirk Doorenspleet, Gert van 't Hof,
Mark van Duijn, Jan Erik Krikken, Edwin Oudemans, Christoph Pieper, 4. Arie (Alt) 4. Aria (alt)
Maarten Vlijmincx Bereite dich, Zion, mit zärtlichen Trieben, Sion, houdt u bereid met teder verlangen,
Bassen Rob Beck, Maarten Boelsma, Marten Hoogenhout, André Jansen, Luc Klaphake, den Schönsten, den Liebsten bald bei dir zu de schoonste, de liefste snel bij u te zien.
Gijs Klunder, Niek van Noppen, Rein Steeman, Klaas Visser, Bas van Wingerden sehn!
Deine Wangen müssen heut viel schöner Uw aangezicht moet heden veel blijer stralen, 9. Choral 9. Koraal
prangen, eile, den Bräutigam sehnlichst zu beijver u de bruidegom vol verlangen lief te Ach mein herzliebes Jesulein, mach dir ein Ach, Jezuskind, zo teer bemind, maak dat gij in
lieben! hebben! rein sanft Bettelein, zu ruhn in meines Herzens mij een rustplaats vindt; Maak in mijn hart een
Schrein, daß ich nimmer vergesse dein! plaats gereed, opdat ik nimmer u vergeet!
5. Choral 5. Koraal
Wie soll ich dich empfangen Hoe zal ik u ontvangen,
und wie begegn’ ich dir? hoe kom ik u tegemoet?
O aller Welt Verlangen, Der wereld hoogst verlangen, II. Teil: Deel II:
14 o meiner Seelen Zier! des harten heiligst goed! Am zweiten Weihnachtsfeiertag Op tweede kerstdag 15
O Jesu, Jesu, setze O Jezus, Jezus, wil
mir selbst die Fackel bei, zelf mij bijschijnen met uw fakkel, 10. Sinfonia (Orchester) 10. Sinfonia (orkest)
damit, was dich ergötze, opdat wat u behage,
mir kund und wissend sei! mij klaar en zeker is. 11. Rezitativ (Evangelist) 11. Recitatief (Evangelist)
Und es waren Hirten in derselben Gegend auf En er waren herders in diezelfde landstreek, die
6. Rezitativ (Evangelist) 6. Recitatief (Evangelist ) dem Felde bei den Hürden, die hüteten des zich ophielden in het veld, en ’s nachts de wacht
Und sie gebar ihren ersten Sohn, und wickelte En zij baarde haar eerstgeboren zoon en Nachts ihre Herde. Und siehe, des Herren hielden over hun kudde. Opeens stond een engel
ihn in Windeln und legte ihn in eine Krippen, wikkelde hem in doeken en legde hem in een Engel trat zu ihnen, und die Klarheit des Herren des heren bij hen en de heerlijkheid des heren
denn sie hatten sonst keinen Raum in der kribbe, omdat voor hen geen plaats was in de leuchtet um sie, und sie furchten sich sehr. omstraalde hen, en zij vreesden met grote vreze.
Herberge. herberg.
12. Choral 12. Koraal
7. Choral (Sopran) und Rezitativ (Bass) 7. Koraal (sopraan) en recitatief (bas) Brich an, o schönes Morgenlicht, Breek aan, o heerlijk morgenlicht
Er ist auf Erden kommen arm, Op aarde gekomen was hij arm, und laß den Himmel tagen! en laat de hemel dagen!
Wer will die Liebe recht erhöhn, Wie kan de liefde op waarde schatten, Du Hirtenvolk, erschrecke nicht, Gij, herdersvolk, wees niet verschrikt,
die unser Heiland vor uns hegt? die onze heiland voor ons voelt? weil dir die Engel sagen, daar de engelen u gezegd hebben,
daß er unser sich erbarm’, opdat hij zich over ons erbarme, daß dieses schwache Knäbelein dat dit lief mensenkind
Ja, wer vermag es einzusehen, Ja, wie vermag het te doorgronden, soll unser Trost und Freude sein, ons tot troost en vreugde zal zijn,
wie ihn der Menschen Leid bewegt? hoe hem het leed van mensen treft? dazu den Satan zwingen dat het de satan zal bedwingen
und in dem Himmel mache reich ons in de hemel make rijk, und letztlich Friede bringen! en ten slotte vrede zal brengen.
Des Höchsten Sohn kömmt in die Welt, Des hoogsten zoon komt op aarde,
weil ihm ihr Heil so wohl gefällt, daar hem haar heil zozeer ter harte gaat. 13. Rezitativ (Evangelist) 13. Recitatief (Evangelist)
und seinen lieben Engeln gleich. en aan zijn engelen gelijk. Und der Engel sprach zu ihnen: En de engel zeide tot hen:
so will er selbst als Mensch geboren werden. Daarom wil hij zelfs als mens geboren worden. ,Fürchtet euch nicht, siehe, ich verkündige euch ‘Weest niet bevreesd, want zie, ik verkondig u
Kyrieleis! Kyrieleis! große Freude, die allem Volke widerfahren grote blijdschap, die heel het volk ten deel zal
wird. Denn euch ist heute der Heiland geboren, vallen. Heden is de heiland geboren, namelijk
8. Arie (Bass) 8. Aria (bas) welcher ist Christus, der Herr, in der Stadt David.‘ Christus, de heer, in de stad van David.’
Großer Herr, o starker König, Grote heer en sterke koning,
liebster Heiland, o wie wenig lieve heiland, o hoe gering 14. Rezitativ (Bass) 14. Recitatief (bas)
achtest du der Erden Pracht! schat gij de aardse pracht! Was Gott dem Abraham verheißen, das läßt er Wat God aan Abraham plechtig beloofde, valt
Der die ganze Welt erhält, Hij, die de gehele wereld onderhoudt, nun dem Hirtenchor erfüllt erweisen. Ein Hirt nu ten deel aan het koor van herders. Een herder
ihre Pracht und Zier erschaffen, haar pracht en rijkdom heeft geschapen, hat alles das zuvor von Gott erfahren müssen. heeft voorheen dit alles van God vernomen. En nu
muß in harten Krippen schlafen. moet in een harde kribbe slapen. Und nun muß auch ein Hirt die Tat, was er mag ook een herder als allerlaatste weten, dat de
damals versprochen hat, zuerst erfüllet wissen. belofte van eertijds nu in vervulling is gegaan.
15. Arie (Tenor) 15. Aria (tenor) 22. Rezitativ (Bass) 22. Recitatief (bas)
Frohe Hirten, eilt, ach eilet, Blijde herders, ach snelt voort, So recht, ihr Engel, jauchzt und singet, Welnu gij engelen, heft nu pas echt uw loflied aan,
eh’ ihr euch zu lang verweilet, voordat ge u te lang ophoudt, daß es uns heut so schön gelinget! om wat ons heden ons hart verheugt!
eilt, das holde Kind zu sehn! haast u, het lieflijk kind te zien! Auf denn! Wir stimmen mit euch ein, Komt dan, wij stemmen met u in,
Geht, die Freude heißt zu schön, Gaat, de vreugde is te groot, und kann es so wie euch erfreun. ons kan het net als u verblijden.
sucht die Anmut zu gewinnen, probeer de liefde te winnen,
geht und labet Herz und Sinnen! gaat en laaft uw hart en zinnen. 23. Choral 23. Koraal
Wir singen dir in deinem Heer Wij zingen u in uw engelenscharen
16 16. Rezitativ (Evangelist) 16. Recitatief (Evangelist) aus aller Kraft Lob, Preis und Ehr, uit alle macht: lof, prijs en eer, 17
Und das habt zum Zeichen: Ihr werdet finden En dit zal u tot teken zijn: gij zult het kind vinden daß du, o lange gewünschter Gast, dat u, zo lang verbeide gast,
das Kind in Windeln gewikkelt und in einer in doeken gewikkeld en liggende in een kribbe. dich nunmehr eingestellet hast. uw plaats onder ons hebt ingenomen.
Krippe liegen.
17. Choral 17. Koraal
Schaut hin, dort liegt im finstern Stall, Ziet, daar ligt in de donkere stal, III. Teil: Deel III:
des Herrschaft gehet überall! wiens heerschappij gaat bovenal. Am dritten Weihnachtsfeiertag Op derde kerstdag
Da Speise vormals sucht ein Rind, Waar anders het rund om voedsel vraagt,
da ruhet itzt der Jungfrau’n Kind. daar rust nu het kind van een maagd. 24. Chorus 24. Koor
Herrscher des Himmels, erhöre das Lallen, Heerser van de hemel, verhoor ons stamelen.
18. Rezitativ (Bass) 18. Recitatief (bas) laß dir die matten Gesänge gefallen, Laten de zwakke gezangen u welgevallig zijn
So geht denn hin, ihr Hirten, geht, daß ihr das Zo gaat dan heen! Gij herders, gaat, opdat gij wenn dich dein Zion mit Psalmen erhöht! als uw Sion u met psalmen verhoogt!
Wunder seht. Und findet ihr des Höchsten het wonder ziet. En vindt gij de zoon van de Höre der Herzen frohlockendes Preisen, Hoor onze harten u jubelend prijzen,
Sohn in einer harten Krippe liegen, so singet allerhoogste in een harde kribbe liggen, wenn wir dir jetzo die Ehrfurcht erweisen, nu wij u thans onze eerbied bewijzen,
ihm bei seiner Wiegen aus einem süßen Ton zing dan bij zijn wieg op zoete toon, met het weil unsre Wohlfahrt befestiget steht. omdat ons heil verzekerd is!
und mit gesamten Chor dies Lied zur Ruhe vor! gehele koor dit wiegeliedje voor.
25. Rezitativ (Evangelist) 25. Recitatief (Evangelist)
19. Arie (Alt) 19. Aria (alt) Und da die Engel von ihnen gen Himmel En toen de engelen van hen opgevaren waren
Schlafe, mein Liebster, genieße der Ruh, Slaap, mijn liefste, geniet van de rust, fuhren, sprachen die Hirten untereinander: ten hemel, spraken de herders tot elkaar:
wache nach diesem vor aller Gedeihen! en waak daarna over aller welzijn!
Labe die Brust, empfinde die Lust, Verkwik het hart, voel de vreugde, 26. Chorus 26. Koor
wo wir unser Herz erfreuen! die onze harten verblijdt. Lasset uns nun gehen gen Bethlehem und Laat ons dan gaan naar Bethlehem
die Geschichte sehen, die da geschehen ist, om te zien hetgeen daar geschied is
20. Rezitativ (Evangelist) 20. Recitatief (Evangelist) die uns der Herr kund getan hat. en ons door de heer is bekend gemaakt.
Und alsobald war da bei dem Engel die Menge En plotseling was er bij de engel een grote
der himmlischen Heerscharen, die lobten Gott, hemelse legermacht, die God loofde, 27. Rezitativ (Bass) 27. Recitatief (Bas)
und sprachen: zeggende: Er hat sein Volk getröst’, er hat sein Israel Hij heeft zijn volk getroost, hij heeft zijn Israël
erlöst, die Hülf aus Zion hergesendet und verlost, de hulp uit Sion ons gezonden, aan ons
21. Chorus 21. Koor unser Leid geendet. Seht, Hirten, dies hat lijden een einde gemaakt. Ziet herders, dit heeft
Ehre sei Gott in der Höhe! Und Friede auf Ere zij God in de hoge, en vrede op aarde bij er getan; geht, dieses trefft ihr an! hij gedaan. Gaat, dat treft gij aan.
Erden, und den Menschen ein Wohlgefallen. mensen des welbehagens.
28. Choral 28. Koraal 34. Rezitativ (Evangelist) 34. Recitatief (Evangelist)
Dies hat er alles uns getan, Dit alles heeft hij voor ons gedaan, Und die Hirten kehrten wieder um, preiseten En de herders keerden terug, God lovende en
sein groß Lieb zu zeigen an; zijn grote liefde toont dat aan; und lobten Gott um alles, das sie gesehen und prijzende om alles wat ze hadden gehoord en
des freu sich alle Christenheit verheugt u daarom christenheid, gehöret hatten, wie denn zu ihnen gesaget war. gezien, juist zoals het hun gezegd was.
und dank ihm des in Ewigkeit. en breng hem dank in eeuwigheid.
Kyrieleis! Kyrieleis! 35. Choral 35. Koraal
Seid froh dieweil, daß euer Heil Weest verheugd, omdat tot uw heil
29. Duett (Sopran und Bass) 29. Duet (sopraan en bas) ist hie ein Gott und auch ein Mensch geboren, hier als God en ook als mens geboren is:
18 Herr, dein Mitleid, dein Erbarmen Heer, uw medelijden, uw erbarmen der, welcher ist der Herr und Christ hij, die de heer en Christus is, 19
tröstet uns und macht uns frei. troost ons en maakt ons vrij. in Davids Stadt, von vielen auserkoren. in Davids stad, uit velen uitverkoren.
Deine holde Gunst und Liebe, Uw trouwe genegenheid en liefde,
deine wundersamen Triebe uw wonderbare drijfveren 35b. Chorus, Wiederholung von 24 35b. Koor, herhaling van 24
machen deine Vatertreu wieder neu. vernieuwen uw vaderlijke trouw. Herrscher des Himmels, erhöre das Lallen, laß Heerser van de hemel, verhoor ons stamelen.
dir die matten Gesänge gefallen Laten de zwakke gezangen u welgevallig zijn
30. Rezitativ (Evangelist) 30. Recitatief (Evangelist) wenn dich dein Zion mit Psalmen erhöht! als uw Sion u met psalmen verhoogt!
Und Sie kamen eilend und funden beide, En zij gingen haastig en vonden Maria en Jozef, Höre der Herzen frohlockendes Preisen, Hoor onze harten u jubelend prijzen,
Mariam und Joseph, dazu das Kind in der en het kind, liggend in de kribbe. En toen zij het wenn wir dir itzo die Ehrfurcht erweisen, nu wij u thans onze eerbied bewijzen,
Krippe liegen. Da sie es aber gesehen hatten, gezien hadden, maakten zij bekend hetgeen tot weil unsre Wohlfahrt befestiget steht. omdat ons heil verzekerd is!
breiteten sie das Wort aus, welches zu ihnen hen gesproken was over dit kind. En allen die het
von diesem Kind gesaget war. Und alle, für die hoorden, verbaasden zich over hetgeen door
es kam, wunderten sich der Rede, die ihnen die de herders tot hen gezegd werd. Doch Maria
PAUZE
Hirten gesaget hatten. Maria aber behielt alle bewaarde al deze woorden, ze overwegende in
diese Worte und bewegte sie in ihrem Herzen. haar hart.
31. Arie (Alt) 31. Aria (alt)
Schließe, mein Herze, dies selige Wunder Sluit, mijn hart, de zalige wonderen
fest in deinem Glauben ein! vast in uw geloof.
Lasse dies Wunder, die göttlichen Werke, immer Laat dit wonder, de werken van God,
zur Stärke deines schwachen Glaubens sein! uw zwak geloof steeds tot steun zijn!
32. Rezitativ (Alt) 32. Recitatief (alt)
Ja, ja, mein Herz soll es bewahren, Ja, ja, mijn hart zal het bewaren, IV. Teil: Deel IV:
was es an dieser holden Zeit wat het in deze gelukkige tijd Am Feste der Beschneidung Op het feest van de besnijdenis
zu seiner Seligkeit für sicheren Beweis erfahren. tot zijn zaligheid als zeker bewijs heeft ervaren. Christi van Christus
33. Choral 33. Koraal 36. Chorus 36. Koor
Ich will dich mit Fleiß bewahren, Ik wil u met liefde vervuld bewaren, Fallt mit Danken, fallt mit Loben Knielt met dankzegging en lofprijzing
Ich will dir leben hier, voor u wil ik hier leven, vor des Höchsten Gnaden-Thron! voor de troon der genade van de allerhoogste!
dir will ich abfahren, voor u wil sterven, Gottes Sohn will der Erden Gods zoon zal de heiland
mit dir will ich endlich schweben met u wil ik uiteindelijk opgaan, Heiland und Erlöser werden, en verlosser der aarde worden.
voller Freud, ohne Zeit vol vreugd, voor eeuwig, Gottes Sohn dämpft der Feinde Gods zoon maakt een einde aan de woede
dort im andern Leben. ginds in het andere leven. Wut und Toben. en razernij van de vijand.37. Rezitativ (Evangelist) 37. Recitatief (Evangelist) 39. Arie (Sopran und Echo-Sopran) 39. Aria (sopraan en echo-sopraan)
Und da acht Tage um waren, daß das Kind En toen acht dagen verstreken waren, zodat zij Flößt, mein Heiland, flößt dein Namen Draagt uw naam, mijn heiland,
beschnitten würde, da ward sein Name hem moesten besnijden, ontving hij de naam auch den allerkleinsten Samen de allerkleinste kiem
genennet Jesus, welcher genennet war von Jezus, die door de engel genoemd was, jenes strengen Schreckens ein? van zware schrik in zich?
dem Engel, ehe denn er im Mutterleibe voordat hij in de moederschoot was Nein, du sagst ja selber nein! Nee, gij spreekt zelf nee!
empfangen ward. ontvangen. Sollt ich nun das Sterben scheuen? Moet ik voor het sterven vrezen?
Nein, dein süßes Wort ist da! Nee, uw lieflijk woord is daar!
38. Rezitativ (Bass) und 38. Recitatief (bas) en Oder sollt ich mich erfreuen? Zal ik mij daarom verheugen?
20 Duett (Sopran und Bass) duet (sopraan en bas) Ja, du Heiland sprichst selbst ja! Ja, gij heiland spreekt zelf ja! 21
Immanuel, o süßes Wort! Immanuël, o dierbaar woord!
Mein Jesus heißt mein Hort, Mijn Jezus is mijn toeverlaat, 40. Rezitativ (Bass) und Choral (Sopran) 40. Recitatief (bas) en Koraal (sopraan)
mein Jesus heißt mein Leben. mijn Jezus is mijn leven. (Bass) (bas)
Mein Jesus hat sich mir ergeben, Mijn Jezus heeft zich aan mij gegeven, Wohlan, dein Name soll allein Welnu, uw naam alleen
mein Jesus soll mir immerfort mijn Jezus zal mij altijd in meinem Herzen sein! zal in mijn hart zijn.
vor meinen Augen schweben. voor ogen staan. So will ich dich entzücket nennen, Zo wil ik u in vervoering noemen,
Mein Jesus heißet meine Lust, Mijn Jezus is mijn lust, wenn Brust und Herz zu dir vor Liebe brennen. als mijn hart en ziel van liefde branden.
mein Jesus labet Herz und Brust. mijn Jezus laaft mijn hart en mijn gemoed. Doch Liebster, sage mir: Maar lieve Jezus, zeg mij toch:
(Sopran) (sopraan) Wie rühm ich dich, wie dank ich dir? Hoe prijs ik u, hoe dank ik u?
Jesu, du mein liebstes Leben, Jezus, gij, mijn liefste leven, (Sopran) (sopraan)
meiner Seelen Bräutigam, bruidegom van mijn ziel, Jesu, meine Freud und Wonne, Jezus, mijn vreugde en zaligheid, mijn hoop,
der du dich vor mich gegeben die u voor mij hebt gegeven meine Hoffnung, Schatz und Teil, mijn rijkdom en mijn deel,
an des bittern Kreuzes Stamm! toen gij aan het kruishout hing! mein Erlösung, Schmuck und Heil, mijn verlossing, toevlucht en heil,
(Bass) (bas) Hirt und König, Licht und Sonne, herder en koning, licht en zon,
Komm! Ich will dich mit Lust umfassen, Kom! Met vreugde wil ik u omhelzen. ach, wie soll ich würdiglich, ach, hoe zou ik u, heer Jezus
mein Herze soll dich nimmer lassen, ach! Mijn hart verlaat u nimmermeer. mein Herr Jesu, preisen dich? naar waarde kunnen prijzen?
So nimm mich zu dir! Ach, neem mij tot u!
Auch in dem Sterben sollst du mir Ook in de dood zult u mij 41. Arie (Tenor) 41. Aria (tenor)
das Allerliebste sein; de allerliefste zijn. Ich will nur dir zu Ehren leben, Ik wil alleen tot eer van u leven,
in Not, Gefahr und Ungemach In nood, gevaar en tegenspoed mein Heiland, gib mir Kraft und Mut, mijn heiland, geef mij kracht en moed,
seh ich dir sehnlichst nach. kijk ik u vol verwachting aan. daß es mein Herz recht eifrig tut! opdat het mijn hart echt vurig maakt!
Was jagte mir zuletzt Waarom zou de dood mij op het laatst Stärke mich, deine Gnade würdiglich Sterk mij, om uw genade waardig
der Tod für Grauen ein? een huivering bezorgen? und mit Danken zu erheben! en met lofzang te prijzen!
Mein Jesus! Wenn ich sterbe, Mijn Jezus, wanneer ik sterf,
so weiß ich, daß ich nicht verderbe. dan weet ik dat ik niet verloren ga. 42. Choral 42. Koraal
Dein Name steht in mir geschrieben, Uw naam staat in mijn hart geschreven, Jesus richte mein Beginnen, Jezus, richt gij mijn schreden,
der hat des Todes Furcht vertrieben. die heeft de doodsangst verdreven. Jesus bleibe stets bei mir; Jezus, blijf mij steeds nabij,
Jesus zäume mir die Sinnen, Jezus, beheers mijn zinnen,
Jesus sei nur mein Begier. Jezus, zij steeds mijn verlangen,
Jesus sei mir in Gedanken, Jezus, blijf mij in gedachten,
Jesu, lasse mich nicht wanken! Jezus, laat mij niet wankelen!V. Teil: Deel V: 47. Arie (Bass) 47. Aria (bas)
Am Sonntag nach Neujahr Op zondag na Nieuwjaar Erleucht auch meine finstre Sinnen, Verlicht mijn sombere geest,
erleuchte mein Herze verlicht mijn hart
43. Chorus 43. Koor durch der Strahlen klaren Schein! met de stralen van uw luister!
Ehre sei dir, Gott, gesungen, Ere zij u, God, gezongen, Dein Wort soll mir die hellste Kerze Uw woord zal mijn helderste kaars worden in
dir sei Lob und Dank bereit’t. u wordt lof en dank bereid. in allen meinen Werken sein. alle werken die ik zal doen.
Dich erhebet alle Welt, U verheft de gehele wereld, Dies lässet die Seele nichts Böses beginnen. Zo zal mijn ziel niets kwaads beginnen.
weil dir unser Wohl gefällt, omdat ons welzijn uw verlangen is,
22 weil anheut unser aller Wunsch gelungen, omdat vandaag onze wensen vervuld zijn, 48. Rezitativ (Evangelist) 48. Recitatief (Evangelist) 23
weil uns dein Segen so herrlich erfreut. omdat ons uw zegen zo geweldig verheugt. Da das der König Herodes hörte, erschrak er, Toen koning Herodes hiervan hoorde, ontstelde
und mit ihm das ganze Jerusalem. hij en heel Jeruzalem met hem.
44. Rezitativ (Evangelist) 44. Recitatief (Evangelist)
Da Jesus geboren war zu Bethlehem im Toen nu Jezus geboren was in Bethlehem in 49. Rezitativ (Alt) 49. Recitatief (alt)
jüdischen Lande zur Zeit des Königes Judea in de dagen van koning Herodes, zie, er Warum wollt ihr erschrecken? Waarom bent u zo bevreesd?
Herodis, siehe, da kamen die Weisen vom kwamen wijze mannen uit het Oosten naar Kann meines Jesu Gegenwart Kan de aanwezigheid van mijn Jezus
Morgenlande gen Jerusalem und sprachen: Jeruzalem, zeggende: euch solche Furcht erwecken? zulke angst veroorzaken?
O! Solltet ihr euch nicht vielmehr darüber Zoudt u niet daarover verheugd moeten zijn,
45. Chorus und Rezitativ (Alt) 45. Koor en recitatief (alt) freuen, weil er dadurch verspricht, omdat hij daardoor heeft toegezegd
Wo ist der neugeborne König der Jüden? Waar is de pasgeboren koning der Joden? der Menschen Wohlfahrt zu verneuen. het heil van de mensheid te vernieuwen.
Sucht ihn in meiner Brust, Zoek hem in mijn binnenste,
hier wohnt er, mir und ihm zur Lust! hij woont hier tot mijn en zijn vreugde! 50. Rezitativ (Evangelist) 50. Recitatief (Evangelist)
Wir haben seinen Stern gesehen im Morgen We hebben zijn ster gezien in het Oosten en zijn Und ließ versammeln alle Hohepriester und Hij riep alle hogepriesters en schriftgeleerden
lande, und sind kommen, ihn anzubeten. gekomen om hem te aanbidden. Schriftgelehrten unter dem Volk und van het volk samen om aan
Wohl euch, die ihr dies Licht gesehen, Gezegend gij die dit licht zagen, erforschete von ihnen, wo Christus sollte hen te vragen waar de messias
es ist zu eurem Heil geschehen! het is geschied voor uw heil! geboren werden. Und sie sagten ihm: geboren zou worden.
Mein Heiland, du, du bist das Licht, Mijn heiland, gij, gij zijt dat licht, ‚Zu Bethlehem im jüdischem Lande‘. Denn ‘In Bethlehem in Judea’, zeiden ze tegen hem,
das auch den Heiden scheinen sollen, dat ook de heidenen zal beschijnen, also stehet geschrieben durch den Propheten: want zo staat het geschreven bij de profeet:
und sie, sie kennen dich noch nicht, en zij, zij kennen u nog niet, ‚Und du Bethlehem im jüdischem Lande, bist ‘En gij, Bethlehem in het land van Juda,
als sie dich schon verehren wollen. toch zullen ze u aanbidden. mitnichten die kleinest unter den Fürsten bent zeker niet de minste onder de leiders van
Wie hell, wie klar muß nicht dein Schein, Hoe helder, hoe duidelijk moeten uw stralen zijn, Juda; denn aus dir soll mir kommen der Juda, want uit u komt een leidsman voort die
geliebter Jesu, sein! geliefde Jezus! Herzog, der über mein Volk Israel ein Herr sei.‘ mijn volk Israël weiden zal.’
46. Choral 46. Koraal 51. Terzet (Sopran, Alt, Tenor) 51. Terzet (sopraan, alt, tenor)
Dein Glanz all’ Finsternis verzehrt, Uw licht verteert alle duisternis, (Sopran) (sopraan)
die trübe Nacht in Licht verkehrt. en verandert de sombere nacht in dag. Ach, wenn wird die Zeit erscheinen? Ach wanneer zal het moment komen?
Leit uns auf deinen Wegen, Begeleidt ons op uw wegen, (Tenor) (tenor)
daß dein Gesicht dat we uw aangezicht Ach, wenn kömmt der Trost der Seinen? Ach wanneer wordt zijn volk getroost?
und herrlichs Licht en heerlijk licht (Alt) (alt)
wir ewig schauen mögen! tot in eeuwigheid kunnen zien! Schweigt, er ist schon würklich hier! Stil, hij is reeds gekomen.
(Sopran/Tenor) (sopraan/tenor)
Jesu, ach so komm zu mir! Ach Jezus kom tot mij.52. Rezitativ (Alt) 52. Recitatief (alt)
Mein Liebster herrschet schon. Mijn geliefde regeert al. Dein Herz, dein falsches Herz ist schon, nebst veiligheid verkeren. Jouw hart, jouw valse hart
Ein Herz, das seine Herrschaft liebet Een hart dat zijn heerschappij liefheeft aller seiner List, des Höchsten Sohn, den du en al zijn listen zijn allang bekend bij Gods zoon,
und sich ihm ganz zu eigen gibet, en zich helemaal aan hem geeft zu stürzen suchst, sehr wohl bekannt. die jij probeert te vernietigen.
ist meines Jesu Thron. is mijn Jezus’ troon.
57. Arie (Sopran) 57. Aria (sopraan)
53. Choral 53. Koraal Nur ein Wink von seinen Händen Een beweging van zijn handen
Zwar ist solche Herzensstube Deze kleine kamer die mijn hart is, stürzt ohnmächt’ger Menschen Macht. brengt des mensen zwakke macht ten val.
24 wohl kein schöner Fürstensaal, is wel geen zaal geschikt voor vorsten, Hier wird alle Kraft verlacht! Hier wordt alle heerschappij bespot! 25
sondern eine finstre Grube; maar meer een somber hol; Spricht der Höchste nur ein Wort, Als de allerhoogste maar één woord spreekt,
doch, sobald dein Gnadenstrahl maar zo gauw de stralen van uw genade seiner Feinde Stolz zu enden, om des vijands trots te breken,
in denselben nur wird blinken, een sprankje licht naar binnen werpen, o, so müssen sich sofort sterblicher oh, dan moeten de gedachten van de
wird es voller Sonnen dünken. lijkt het wel gevuld met zonneschijn. Gedanken wenden. sterfelijken snel een andere kant gaan.
58. Rezitativ (Evangelist) 58. Recitatief (Evangelist)
Als sie nun den König gehöret hatten, zogen Nadat ze geluisterd hadden naar wat de koning
VI. Teil: Deel VI: sie hin. Und siehe, der Stern, den sie im hun opdroeg, gingen ze op weg, en zie de ster
Am Epiphaniafest Op Driekoningen Morgenlande gesehen hatten, ging vor ihnen die ze gezien in het Oosten ging voor hen uit,
hin, bis daß er kam und stund oben über, da totdat hij stil bleef staan boven de plaats waar
54. Chorus 54. Koor das Kindlein war. het kind was.
Herr, wenn die stolzen Feinde schnauben, Heer, wanneer onze trotse vijanden blazen, Da sie den Stern sahen, wurden sie hoch Toen ze dat zagen, werden ze vervuld van diepe
so gib, daß wir im festen Glauben help ons dan ons geloof te bewaren erfreuet und gingen in das Haus und funden vreugde. Ze gingen het huis binnen en vonden
nach deiner Macht und Hülfe sehn! en naar uw macht en hulp op te zien. das Kindlein mit Maria, seiner Mutter, und het kind met Maria, zijn moeder. Ze wierpen zich
Wir wollen dir allein vertrauen, U alleen zullen wij vertrouwen; fielen nieder und beteten es an und täten ihre neer om het eer te bewijzen. Daarna openden
so können wir den scharfen Klauen zo kunnen wij ongedeerd ontsnappen Schätze auf und schenkten ihm Gold, ze hun kistjes met kostbaarheden en boden het
des Feindes unversehrt entgeh’n. aan de scherpe klauwen van de vijand. Weihrauch und Myrrhen. kind geschenken aan: goud, wierook en mirre.
55. Rezitativ (Evangelist) 55. Recitatief (Evangelist) 59. Choral 59. Koraal
Da berief Herodes die Weisen heimlich und Vervolgens riep Herodes de wijzen in stilte bij Ich steh an deiner Krippen hier, Ik sta hier bij uw kribbe,
erlernet mit Fleiß von ihnen, wenn der Stern zich en deed nauwkeurig navraag naar de tijd o Jesulein, mein Leben. o kind Jezus, mijn leven.
erschienen wäre? Und weiset sie gen dat de ster geschenen had, en sprak: Ich komme, bring und schenke dir, Ik kom, breng en geef u,
Bethlehem und sprach: ,Ziehet hin und ‘Gaat daarheen en zoek goed naar het kind. was du mir hast gegeben. wat gij mij hebt gegeven.
forschet fleißig nach dem Kindlein, und wenn Stuur mij bericht zodra u het gevonden hebt, Nimm hin! Es ist mein Geist und Sinn, Ontvang het, het is mijn geest en gevoel
ihr’s findet, sagt mir’s wieder, daß ich auch zodat ook ik erheen kan gaan om het eer te Herz, Seel und Mut, nimm alles hin, hart, ziel en moed, neem het allemaal,
komme und es anbete.‘ bewijzen.’ und laß dir’s wohlgefallen! en laat het u aangenaam zijn!
56. Rezitativ (Sopran) 56. Recitatief (sopraan) 60. Rezitativ (Evangelist) 60. Recitatief (Evangelist)
Du Falscher, suche nur den Herrn zu fällen, Jij leugenaar, hoewel je alleen maar uit bent Und Gott befahl ihnen im Traum, daß sie En van godswege in een droom gewaarschuwd
nimm alle falsche List, dem Heiland nach- op de vernietiging van de heer, al werp je al je sich nicht sollten wieder zu Herodes lenken, om niet naar Herodes terug te gaan, reisden
zustellen; der, dessen Kraft kein Mensch sluwheid in de strijd om de heiland te belagen, und zogen durch einen andern Weg wieder ze langs een andere weg terug naar
ermißt, bleibt doch in sichrer Hand. toch zal hij, wiens kracht niemand meten kan, in in ihr Land. hun land.61. Rezitativ (Tenor) 61. Recitatief (tenor) TOT SLOT
So geht! Genug, mein Schatz geht nicht von Zo ga nu! Genoeg, mijn schat blijft hier,
hier, er bleibet da bei mir, hij blijft bij mij, Volgende concerten
ich will ihn auch nicht von mir lassen. ik wil hem ook niet laten gaan van mij. In 2019 bestaat de Amsterdamse Cantorij zestig jaar. Wij vieren dit met drie concerten die de
Sein Arm wird mich aus Lieb Zijn arm zal me uit liefde met grote veelzijdigheid van het koor goed illustreren: moderne en romantische muziek rond het thema
mit sanftmutsvollem Trieb genegenheid ‘Harmonie der sferen’ in maart, midzomernachtsliederen uit Scandinavië in het weekend van
und größter Zärtlichkeit umfassen. en de grootste tederheid omvatten. de langste dag, en aan het eind van het jaar Monteverdi’s Mariavespers. Bij dit stuk uit het
Er soll mein Bräutigam verbleiben, Hij zal mijn bruidegom blijven, begin van de 17de eeuw zal ons vertrouwde Barokorkest natuurlijk niet ontbreken.
26 ich will ihm Brust und Herz verschreiben. ik beloof hem mijn borst en hart. Meer informatie en data staan op de aparte flyer.
Ich weiß gewiß, er liebet mich, Ik weet zeker dat hij van me houdt,
mein Herz liebt ihn auch inniglich mijn hart houdt ook innig van hem
und wird ihn ewig ehren. en zal hem voor eeuwig eren. ZING MEE
Was könnte mich nun für ein Feind Wat zou me nu voor een vijand
De Amsterdamse Cantorij is op zoek naar een
bei solchem Glück versehren! verwonden met zo’n geluk?
(hoge) tenor voor bovengenoemde concerten –
Du, Jesu, bist und bleibst mein Freund, U, Jezus, bent en blijft mijn vriend,
und werd ich ängstlich zu dir flehn: en wanneer ik angstig tot u bid:
en daarna! Grijp je kans om meteen al in het
Herr, hilf! So laß mich Hülfe sehn! heer, help! Laat me uw hulp zien. jubileumjaar mee te zingen. Heb je interesse?
Mail naar info@amsterdamsecantorij.nl of neem
62. Arie (Tenor) 62. Aria (tenor) contact op met onze voorzitter Margriet Rienks,
Nun mögt ihr stolzen Feinde schrecken; Nu mag u, trotse vijand, schrikken; 06-22060838.
was könnt ihr mir für Furcht erwecken? wat kunt u mij voor angst aanjagen?
Mein Schatz, mein Hort ist hier bei mir. Mijn beminde, mijn beschermer is hier met mij!
Ihr mögt euch noch so grimmig stellen, U kunt zich nog zo grimmig opstellen, Comité van aanbeveling van de Amsterdamse Cantorij
droht nur, mich ganz und gar zu fällen, en me dreigen met totale vernietiging, Sjoerd van den Berg
doch seht! Mein Heiland wohnet hier. maar kijk! Mijn heiland woont hier. Hans van den Boom
Ton Koopman
63. Rezitativ (Sopran, Alt, Tenor, Bass) 63. Recitatief (sopraan, alt, tenor, bas) Lucia Meeuwsen
Was will der Höllen Schrecken nun, Wat voor verschrikking heeft de hel nu nog, Wim Straesser
was will uns Welt und Sünde tun, wat voor kwaad kunnen wereld en zonde ons
da wir in Jesu Händen ruhn? doen, nu wij in Jezus’ handen rusten? Met dank aan
Amsterdams Fonds voor de Kunst
64. Choral 64. Koraal VSBfonds
Nun seid ihr wohl gerochen Nu bent u echt gewroken Gijs Mathijs Ontwerpers, www.gijsmathijs.nl
an eurer Feinde Schar, op uw schare vijanden, Donateurs van de Amsterdamse Cantorij
denn Christus hat zerbrochen, want Christus heeft gebroken
was euch zuwider war. wat u zo tegenstond. Donateur worden
Tod, Teufel, Sünd und Hölle Dood, duivel, zonde en hel Vindt u de Amsterdamse Cantorij een waardevol koor? Uw steun is welkom!
sind ganz und gar geschwächt; zijn geheel verzwakt; Voor € 40 (de basisdonatie) krijgt u:
bei Gott hat seine Stelle bij God is nu de schuilplaats Regelmatig informatie over onze concerten
das menschliche Geschlecht. van de mensheid. Gereserveerde, goede plaatsen bij de concerten
Toegangskaarten tegen gereduceerd tarief
www.amsterdamsecantorij.nlSie können auch lesen
