JONAS KAUFMANN MEIN WIEN 26 JAN. '20 - GROTE ZAAL HENRY LE BŒUF GRANDE SALLE HENRY LE BŒUF - BOZAR

Die Seite wird erstellt Hellfried Weiss
 
WEITER LESEN
CENTRE FOR FINE ARTS
     BRUSSELS

                       JONAS KAUFMANN
                       MEIN WIEN
MUSIC

                                  26 JAN. ’20
                               GROTE ZAAL HENRY LE BŒUF ·
                               GRANDE SALLE HENRY LE BŒUF

  PALEIS VOOR SCHONE KUNSTEN
  BRUSSEL
  PALAIS DES BEAUX-ARTS
  BRUXELLES
„Ich versichere sie, dass hier ein Herrlicher ort ist –
       und für mein Metier der beste ort von der Welt.“

        “Ik verzeker U dat het hier een heerlijke plek is –
       en voor mijn metier de beste van de hele wereld.”

    « Je peux vous assurer que l’endroit ici est merveilleux –
          et pour mon métier, le meilleur au monde. »

                 Wolfgang Amadeus Mozart
               over Wenen · à propos de Vienne

               Programma ∙ Programme, p. 2
                      Toelichting, p. 4
                     Clé d’écoute, p. 6
               Biografieën · Biographies, p. 9
           Gezongen teksten · Textes chantés, p. 14

1
Tweede deel · Deuxième partie
                 JONAS KAUFMANN,
                           tenor · ténor                                        ROBERT STOLZ
              Rachel Willis-Sørensen, sopraan · soprano                         1880-1975
                                                                                Wiener Café, Walzer (1965)
                   PKF - Prague Philharmonia
                  Jochen Rieder, leiding · direction                            EMMERICH KÁLMÁN
                                                                                1882-1953
                                  MEIN WIEN                                     Lied des Mister X „Zwei Märchenaugen“, uit · extr. Die Zirkusprinzessin (1926)

                                                                                FRANZ LEHAR
Eerste deel · Première partie                                                   1870-1948
                                                                                Die Lustige Witwe (1874), fragmenten · extraits
JOHANN STRAUSS II                                                               — Lied der Hanna Glawari „Es lebt eine Vilja, ein Waldmägdelein“ (Vilja-Lied)
1825-1899
Eine Nacht in Venedig (1883), fragmenten · extraits                             — Duett Danilo & Hanna Glawari „Lippen schweigen“
— Ouvertüre
— Lied des Herzogs „Sei mir gegrüßt, du holdes Venezia“
— Lied des Caramello „Ach wie so herrlich zu schau’n“                           ROBERT STOLZ
                                                                                Im Prater blüh’n wieder die Bäume (1916)
Tritsch-Tratsch, Polka schnell (1858)
                                                                                Wien wird bei Nacht erst schön (1915)
Die Fledermaus (1874), fragmenten · extraits
— Duett Rosalinde & Eisenstein „Dieser Anstand, so manierlich“                  Gruß aus Wien, Marsch (s.d.)
(Uhren-Duett)
— Arie der Rosalinde „Klänge der Heimat“ (Rachel Willis-Sørensen)
                                                                                RUDOLF SIECZYŃSKI
Aria „Draußen in Sievering blüht schon der Flieder”, uit · extr. Die Tänzerin   1879-1952
Fanny Elßler (s.d.)                                                             Wien, du Stadt meiner Träume (Wien, Wien nur du allein) (1914)

Leichtes Blut, Polka schnell (1867)
                                                                                22:30
Duett Gräfin & Graf „Wiener Blut“, uit · extr. Wiener Blut (1899)               einde van het concert · fin du concert

pauze · pause

                                                                                Jonas Kaufmann appears by arrangement with Zemsky/Green Artists Management, Inc. and records
                                                                                exclusively for SONY MUSIC ENTERTAINMENT. This concert is a part of a tour of MuenchenMusik.
                                                                                Please visit artist’s website www.jonaskaufmann.com

                                                                                Gelieve uit respect voor de artiesten en de muziek de stilte te bewaren. Schakel je gsm of elektronisch
                                                                                uurwerk uit en hoest niet onnodig. Het is verboden te fotograferen, te filmen en opnames te maken.
                                                                                Pour les artistes et la musique, merci de respecter le silence. Veillez à éteindre téléphones portables,
                                                                                montres électroniques et à réprimer les toux. Il est interdit de photographier, filmer et enregistrer.

2                                                                               3
TOELICHTING

                                                                                            dankzij de uitvoeringen, later ook via        gevoelens in een operette als ongepast of
     WIEN, DU STADT MEINER TRÄUME                                                           media als de langspeelplaat, de radio en      overdreven ervaren. Ze denken: ‘De tra-
                                                                                            de geluidsfilm. Net als Die Fledermaus        giek van Otello kan ik nog geloven, maar
     De beroemde Duitse tenor Jonas         van Wagner. “Voor mij stond de muziek           gingen ook Die Lustige Witwe (Lehar) en       toch niet die van Die Csárdásfürstin!’
 Kaufmann keert terug naar zijn roots.      van mijn grootmoeder gelijk aan on-             Die Zirkusprinzessin (Kálmán) in premi-       Maar elk personage staat of valt met de
  Zijn muzikale reis brengt hem terug       bezorgdheid en een goed humeur”, zo             ère in het legendarische Theater an der       geloofwaardigheid ervan. Voor mij moet
    naar zijn prille kindertijd, wanneer    herinnert Kaufmann zich. “Als ik in mijn        Wien. De jonge Robert Stolz maakte de         een Mr. X in Die Zirkusprinzessin’net zo
 zijn grootmoeder gepassioneerd haar        studententijd dingen moest doen die ik          generatiewissel zowat live mee. In 1899       geloofwaardig zijn als Canio in I Pagliacci.
   liefde voor de Weense muziek met         niet leuk vond, zoals poetsen of stofzui-       bracht hij als 19-jarige een bezoek aan       De monoloog Wieder hinaus ins strahlen-
 hem deelde. Later zou de jonge tenor       gen, dan hoefde ik maar Die Fledermaus          Johann Strauss in Wenen. Zes jaar later       de Licht is geweldig goed geschreven en
 op het toneel verschijnen tijdens Eine     met Carlos Kleiber op te zetten, en ik          dirigeerde hij de eerste opvoeringen van      diepzinnig, het is de operetteversie van
Nacht in Venedig van Johan Strauss Jr.      was meteen goedgezind.”                         Die Lustigen Witwe in het Theater an der      Lache Bajazzo.“
 Naar aanleiding van zijn internationale                                                    Wien (en nog eens 60 jaar later nam hij
tournee brengt Kaufmann een ode aan         Met het programma Wien (Wenen) keert            datzelfde stuk op plaat op, samen met         Van de drie componisten van het
  de bekendste Weense operettes en          Jonas ook terug naar de begindagen van          Rudolf Schock). Wat Emmerich Kalman           ‘Zilveren tijdperk’ was Robert Stolz
muziek. Een uitgelezen kans om kennis       zijn zangcarrière. Zijn allereerste professi-   en Robert Stolz nog meer deelden, was         de meest veelzijdige. Hij schreef ruim
     te maken met Kaufmanns laatste         onele podiumproductie, toen hij nog stu-        het lot van de geëmigreerde kunstenaar,       2000 liederen, een 100-tal filmsco-
album, Wien (Sony Classical), dat werd      deerde, was Eine Nacht in Venedig van           die in de Verenigde Staten een nieuw be-      res en 60 operettes. Weense walsen,
opgenomen aan de zijde van de Wiener        Johann Strauss. Dat was in 1993-1994 in         staan moest opbouwen. Tijdens hun jaren       Berlijnse filmhits, tango en foxtrot, blues
Philharmoniker. Bereid je alvast voor op    Regensburg. Kaufmann vertolkte er meer          in ‘ballingschap’ woonden de twee in het-     of beat, Stolz kon het allemaal. Sommige
          enkele stevige walsen!            dan 30 keer de rol van Caramello. De            zelfde appartementsgebouw in New York.        van zijn werken zijn zo bekend dat men
                                            tenorale hoogtepunten van deze operet-          Van daaruit brachten ze Weense muziek         ze voor volksliedjes houdt. “Ik wist hele-
                                            te vormen meteen ook het begin van zijn         in het dagelijks leven van Amerika.           maal niet dat dat ook van jou is!” zei Karl
Jonas Kaufmann heeft altijd een speciale    Wien-programma, waarvan het eerste                   Zoals in veel operettes uit de laatste   Bohm tegen Stolz, toen hij vernam wie
band gehad met Oostenrijk en Wenen.         deel helemaal gewijd is aan het werk van        grote creatieve periode van Franz Lehar,      Auf der Heide bluh’n die letzten Rosen
Als kind bracht hij een groot deel van      Johann Strauss. Jonas Kaufmann vergast          hoort men ook in de monoloog van Mr.          geschreven had. En ook Im Prater bluh’n
zijn vakanties door op de boerderij van     zijn publiek niet alleen op beroemde            X in Kalmans Die Zirkusprinzessin een         wieder die Baume heeft veel weg van
zijn grootouders in Tirol en kende hij de   walsen en polka’s, maar ook op het              verwantschap met het genre van de             een lied uit de volkscultuur.
Oostenrijkse televisieprogramma’s bijna     onsterfelijke Die Tänzerin Fanny Elßler en      grote tragische opera. Hier moet men
beter dan de Duitse. Zo leerde hij het      op bekende duetten uit Die Fledermaus           de hele scala van de klassieke zang           Rudolf Sieczynski ging na zijn rechten-
Weense entertainment in al zijn facetten    en Wiener Blut. De vrouwelijke partijen         aankunnen, van de zachte liederklanken        studie aan de slag voor de deelstaatre-
kennen, van Peter Alexander tot Georg       worden verzorgd door de fantastische            tot de dramatiek van Puccini. Over hoe-       gering van Neder-Oostenrijk en schopte
Kreisler, en meteen ook de Weense           sopraan Rachel Willis-Sørensen.                 zeer dit feit in de huidige theaterwereld     het daar tot de hoge functie van ‘Hofrat’.
tongval. Hij amuseert zich kostelijk            Dankzij de muziek van Johann Strauss        onderschat wordt, zegt Jonas Kaufmann         Voor hem was componeren een mooie
met het nabootsen van de manier van         staat het eerste deel van dit programma         het volgende:                                 nevenactiviteit, maar wel een waarin hij
spreken van Hans Moser en in de rol         in het teken van het ‘Gouden operette-               “Operette werkt alleen als ze op het     het zo goed deed, dat een van zijn liede-
van ‘Herr Karl’ (alias Helmut Qualtinger)   tijdperk’. Het tweede deel is dan weer          hoogste niveau wordt uitgevoerd. Als          ren vandaag als het volkslied van Wenen
te kruipen.                                 gewijd aan de meest vooraanstaande              een intendant denkt: ‘Ach, die zanger         geldt: ‘Wien, du Stadt meiner Träume’
                                            componisten van het ‘Zilveren tijdperk’:        kan geen Tosca of Turandot meer zingen,       (ook ‘Wien, Wien nur du allein’ genoemd,
En Jonas Kaufmann houdt van de              Franz Lehár, Emmerich Kálmán en Robert          dus we zullen hem maar Das Land des           naar de tekst van het refrein). Alle grote
Weense muziek. Ook die liefde heeft hij     Stolz. Hoe verschillend de levenswan-           Lächelns geven’, dan is dat het ideale        tenoren hebben dit lied gezongen, van
als het ware geërfd: zijn grootmoeder       del van die drie grote namen ook was,           recept voor een mislukking. Dan zijn de       Richard Tauber over Fritz Wunderlich tot
had een zwak voor ‘de lichte muze’ en       allemaal zetten ze op hun manier de             lichtheid en de ongedwongenheid weg,          Placido Domingo. Ook dit nummer mag
zong met glasheldere stem de ever-          grote traditie van Johann Strauss verder        en merkt iedereen hoe moeilijk het is.        uiteraard niet ontbreken in het Weense
greens van Johann Strauss, Franz Lehar      en zijn ze erin geslaagd de genres van de       Weet je wat dit genre naast de dialogen       programma.
en Robert Stolz – heel anders dan zijn      ‘Weense operette’ en het ‘Weense lied’          en de choreografie nog zo veeleisend
grootvader, die dweepte met de muziek       internationaal bekend te maken, eerst           maakt? Dat sommige luisteraars de grote                                    Thomas Voigt

       4                                                                                           5
CLÉ D’ÉCOUTE

                                                                                             Witwe (La Veuve joyeuse) de Lehar              mais pas à La Princesse Czardas !” Mais,
           VIENNE, VILLE DE MES RÊVES                                                        et Die Zirkusprinzessin (La Princesse          comme pour tout personnage, tout
                                                                                             de cirque) d’Emmerich Kálmán furent            dépend de sa crédibilité. Selon moi, un
     Le célèbre ténor allemand Jonas          passer l’aspirateur, cette musique me          créées dans le légendaire Theater an           M. X dans Die Zirkusprinzessin doit être
      Kaufmann s’offre un retour aux          mettait de bonne humeur. Je n’avais            der Wien. Le jeune Robert Stolz fut            aussi crédible que Canio dans Pagliacci
sources. Son voyage musical le ramène         qu’à mettre Die Fledermaus avec Carlos         quasiment le témoin du changement              [Paillasse]. Le monologue « Wieder
  à sa plus tendre enfance, époque où         Kleiber pour immédiatement voir                de génération : en 1899, à l’âge de            hinaus ins strahlende Licht » est profond
sa grand-mère lui transmet sa passion         apparaître un sourire sur mon visage »,        19 ans, il rendit visite à Johann Strauss      et bien écrit, c’est la version opérette de
 pour la musique viennoise. Plus tard,        se souvient-il.                                à Vienne ; six ans plus tard, il dirigeait     Lache Bajazzo! »
   le jeune ténor fera ses premiers pas                                                      la première série de Die Lustige Witwe              Des trois compositeurs de l’« ère
 sur scène dans Eine Nacht in Venedig         Avec son programme viennois, Jonas             au Theater an der Wien (et 60 ans plus         d’argent », Robert Stolz était le plus
 de Johann Strauss fils. C’est donc une       Kaufmann revient également à ses               tard, il enregistrait l’œuvre avec Rudolf      polyvalent. Il écrivit plus de 2000
   ode à la musique viennoise et à ses        débuts. Sa toute première production           Schock). Enfin, c’est le sort commun des       chansons, près de 100 musiques de
plus célèbres opérettes que Kaufmann          scénique professionnelle, alors qu’il          artistes émigrés qui devaient commen-          film et 60 opérettes : valses, schlager
  nous offre à l’occasion de sa tournée       était encore étudiant, fut Eine Nacht in       cer une nouvelle vie aux États-Unis qui        pour films berlinois, tangos, fox-trot,
  internationale. L’occasion pour lui de      Venedig (Une nuit à Venise) de Johann          lia Stolz à Emmerich Kálmán ; pendant          blues et beat, il passa par tous les
  nous présenter son nouveau disque,          Strauss fils. C’était à Ratisbonne en          leurs années d’« exil », les deux hommes       genres. Certaines de ses œuvres sont
 Wien (Sony Classical), enregistré aux        1993-1994, et Kaufmann chanta plus             vécurent dans le même immeuble à               si familières qu’on pense qu’il s’agit de
  côtés du Philharmonique de Vienne.          de 30 fois la partie de Caramello. C’est       New York et introduisirent la musique          musiques populaires. « Je ne savais
                                              ainsi que les moments forts de cette           viennoise dans la vie quotidienne              pas que c’était de vous », lui dit Karl
                                              opérette se retrouvent au début de ce          américaine.                                    Bohm à propos d’Auf der Heide bluh’n
Jonas Kaufmann a toujours entretenu           programme, dont la première partie est              Comme de nombreuses opérettes             die letzten Rosen. Im Prater bluh’n
une relation particulière à l’Autriche, et    entièrement consacrée à l’œuvre de             de la dernière grande période créative         wieder die Baume également a depuis
à Vienne en particulier. Enfant, il passait   Johann Strauss : on y entendra, outre          de Franz Lehar, le monologue de M. X           longtemps acquis un statut de chanson
une grande partie de ses vacances             les valses et polkas célèbres, un extrait      dans Die Zirkusprinzessin de Kálmán            populaire.
au Tyrol, dans la ferme de ses grands-        de l’opérette Die Tänzerin Fanny Elßler        rappelle le grand opéra tragique. Ici,              Pour Rudolf Sieczyński, qui entra
parents ; le programme pour enfants           (La danseuse Fanny Elssler) ainsi que de       toute la gamme expressive du chant             au gouvernement provincial de Basse-
de la télévision autrichienne lui était       célèbres duos tirés de Die Fledermaus          classique est sollicitée, de la douceur de     Autriche après ses études de droit et
presque plus familier que celui de la         (La Chauve-Souris) et de Wiener Blut           la chanson au drame de Puccini. Jonas          alla jusqu’au poste de de conseiller de
télévision allemande. Il découvrit ainsi      (Sang viennois), dans lesquels Kaufmann        Kaufmann décrit en ces mots à quel             la cour, la composition n’était qu’une
les artistes du divertissement viennois,      partage la vedette avec la soprano             point ce fait est sous-estimé par la scène     « activité secondaire » – l’une de ses
de Peter Alexander à Georg Kreisler,          Rachel Willis-Sørensen.                        théâtrale aujourd’hui :                        chansons, Wien, du Stadt meiner
ainsi que, bien entendu, le dialecte               Si Johann Strauss représente l’« âge           « L’opérette ne fonctionne qu’avec        Träume, est pourtant considérée
viennois. Il aimait imiter la voix de Hans    d’or » de l’opérette, la deuxième              une interprétation de première classe.         aujourd’hui comme l’hymne de Vienne !
Moser et se glisser dans le rôle de « M.      partie du concert sera consacrée à des         Si un metteur en scène dit : “Il ne peut       « Vienne, ville de mes rêves », « Vienne,
Karl » (alias Helmut Qualtinger).             compositeurs exceptionnels de l’« âge          plus chanter Tosca ou Turandot, alors          toi seule… », dit le refrain. De Richard
                                              d’argent » : Franz Lehár, Emmerich             on lui donne Das Land des Lächelns             Tauber à Placido Domingo en passant
Jonas Kaufmann aime la musique                Kálmán et Robert Stolz. Aussi diffé-           [Le Pays du sourire] », il est assuré          par Fritz Wunderlich, tous les grands
viennoise. Amour qu’il a quasi reçu en        rentes qu’aient été leurs vies respec-         d’échouer. Si l’aisance disparaît, tout        ténors ont chanté cette chanson. Elle ne
héritage : sa grand-mère avait un faible      tives, elles sont liées par le fait que tous   le monde remarque à quel point c’est           pouvait manquer à ce programme.
pour la « musique légère » et chantait        trois suivirent la grande tradition de         difficile. Ce qui rend ce genre, outre
d’une voix douce les evergreens de            Johann Strauss et firent connaître les         les dialogues et la chorégraphie,                                          Thomas Voigt
Johann Strauss, Franz Lehar et Robert         genres de l’opérette et du lied viennois à     plus exigeant encore, c’est que
Stolz – pour sa part, son grand-père          l’international, d’abord par des représen-     certains spectateurs estiment que les
vouait une passion à Wagner. « Étudiant,      tations, puis par les médias du disque,        grandes émotions de l’opérette sont
quand je devais accomplir des tâches          de la radio et du film sonore. Tout            inappropriées ou exagérées, selon le
qui m’ennuyaient, comme nettoyer ou           comme Die Fledermaus, Die Lustige              principe : “Je crois à la tragédie d’Otello,

       6                                                                                            7
BIOGRAFIEËN · BIOGRAPHIES

                                                         Jonas Kaufmann,                    FR Né à Munich en 1969, Jonas Kaufmann
                                                            tenor ∙ ténor                   a fait ses études musicales à la
                                                                                            Hochschule für Musik und Theater de
                                              NL Jonas Kaufmann werd geboren                sa ville natale. Après des débuts dans
                                              in München in 1969, waar hij zijn             les maisons d’opéra de Saarbrücken,
                                              muziekopleiding volgde bij de                 Stuttgart et Zurich, il mène une
                                              Hochschule für Musik und Theater.             carrière internationale sur les grandes
                                              Na zijn debuut bij de operahuizen van         scènes : Covent Garden (Londres),
                                              Saarbrücken, Stuttgart en Zürich, nam         The Metropolitan Opera (New York),
                                              zijn carrière een nieuwe wending op           Wiener Staatsoper, Opéra de Paris,
                                              de grote internationale scènes: Covent        Teatro della Scala (Milan)... Il a travaillé
                                              Garden (Londen), The Metropolitan             avec des chefs aussi éminents que Sir
                                              Opera (New York), Wiener Staatsoper,          S. Rattle, N. Harnoncourt, F. Welser-
                                              Opéra de Paris, Teatro della Scala            Möst, H. Rilling, Abbado, C. Thielemann,
                                              (Milaan)... Hij werkte met de meest           D. Barenboim, M. Jansons… et avec
                                              vooraanstaande dirigenten, zoals              des formations comme le Berliner
                                              Sir S. Rattle, N. Harnoncourt, F.             Philharmoniker, le Cleveland Symphony

    © Gregor Hohenberg / Sony Entertainment
                                              Welser-Möst, H. Rilling, Abbado, C.           Orchestra, le Wiener Philharmoniker,
                                              Thielemann, D. Barenboim, M. Jansons…         le Münchner Philharmoniker,
                                              en met ensembles als de Berliner              l’Orchestra Filarmonica della Scala...
                                              Philharmoniker, het Cleveland Symphony        Il a à son actif un large répertoire
                                              Orchestra, de Wiener Philharmoniker,          dédié à l’opéra français, allemand et
                                              de Münchner Philharmoniker, het               italien, à l’opérette, à l’oratorio, ainsi
                                              Orchestra Filarmonica della Scala... Hij      qu’aux mélodies françaises, anglaises
                                              heeft een heel brede waaier muziek            et aux lieder allemands. Élu à de
                                              op zijn repertoire staan: Franse, Duitse      nombreuses reprises « Chanteur de
                                              en Italiaanse opera, operette , oratorio,     l’année » par les magazines de musique
                                              Franse en Engelse melodieën, en Duitse        classique Opernwelt, Diapason ou
                                              Lieder. Hij werd meermaals bekroond           Musical America, et par les jurys de
                                              als « Beste zanger van het jaar » door        l’International Opera Awards à Londres
                                              de klassieke muziekpers Opernwelt,            et du prix allemand Echo Klassik, il
                                              Diapason of nog Musical America,              enregistre exclusivement pour Sony
                                              en door de jury’s van de International        Music Entertainment et dispose d’une
                                              Opera Awards in Londen en de Duitse           discographie abondante. Est sorti
                                              Echo Klassik. Hij heeft bij zijn label Sony   récemment son dernier disque en
                                              Music Entertainment heel wat platen           date, intitulé Wien, avec le Wiener
                                              op zijn naam staan. Onlangs kwam              Philharmoniker s.l.d. d’Ádám Fischer
                                              zijn laatste CD Wien uit, opgenomen           (Sony Classical, 2019). Cette saison, il se
                                              met de Wiener Philharmoniker o.l.v.           produit notamment dans Die Tote Stadt
                                              Ádám Fischer (Sony Classical, 2019). Dit      de Korngold, Fidelio de Beethoven et
                                              seizoen is hij onder andere te zien in        Die Walküre de Wagner.
                                              Die Tote Stadt van Korngold, Fidelio van
                                              Beethoven en Die Walküre van Wagner.

8                                                    9
In concert treedt ze samen met Jonas                                                                   en de Deutsche Oper am Rhein in
                                                  Kaufmann op voor de Europese tournee                                                                   Düsseldorf. Hij gaf concerten met de
                                                  van de cd Wien, waar ze aan zijn zijde                                                                 Russische sopraan Aida Garifullina in
                                                  een reeks duetten zingt. Ze maakt haar                                                                 Wenen, Praag en Moskou, en met violist
                                                  solorecitaldebuut in maart in Parijs in                                                                Daniel Röhn in de Elbphilharmonie in

                                                                                                                                 © Peter Adamik,Berlin
                                                  het kader van L’instant lyrique en zingt                                                               Hamburg en het Prinzregentententheater

                                  © Simon Pauly
                                                  in april in Beethovens Mis in C in de                                                                  in München. Hij dirigeerde het
                                                  Semperoper Dresden.                                                                                    Sinfonieorchester Basel tijdens een
                                                                                                                                                         tournee met Das Lied von der Erde,
                                                  FR La soprano Rachel Willis-Sørensen                                                                   gezongen door Jonas Kaufmann.
                                                  a étudié à l’Université Brigham Young
                                                  et au Houston Grand Opera Studio.                                                                      FR Le chef d’orchestre allemand
                                                  Elle se produit régulièrement dans                                                                     Jochen Rieder a dirigé de nombreux
                                                  d’illustres maisons d’opéra. Parmi ses                                                                 opéras et concerts à Brème, Zurich,
                                                  grands rôles, on retient ceux de Rusalka                                                               Bâle, Saint-Gall et Innsbruck avec le
                                                  (San Francisco Opera), Marschallin/                                                                    Bremer Philharmoniker, le Philharmonia
     Rachel Willis-Sørensen,                      Der Rosenkavalier (Glyndebourne,                        Jochen Rieder,                                 Zurich, le Tonhalle Orchester Zürich,
         sopraan · soprano                        Royal Opera House), Elsa/Lohengrin                      leiding · direction                            le Sinfonieorchester Basel, le
                                                  (Deutsche Oper Berlin Opernhaus                                                                        Sinfonieorchester St. Gallen, le Tiroler
NL Sopraan Rachel Willis-Sørensen                 Zürich), Contessa di Almaviva/Le nozze      NL De Duitse dirigent Jochen Rieder                        Symphonieorchester Innsbruck et le
studeerde aan de Brigham Young                    di Figaro (Metropolitan Opera, Wiener       leidde talrijke opera’s en concerten                       Zürcher Kammerorchester. Sa carrière
University en de Houston Grand Opera              Staatsoper), Eva/Die Meistersinger          in Bremen, Zürich, Basel, St. Gallen                       est jalonnée de collaborations presti-
Studio. Ze treedt regelmatig op in                von Nürnberg (San Francisco Opera,          en Innsbruck, met de Bremer                                gieuses, avec des artistes tels que Peter
gerenommeerde operahuizen. Haar                   Royal Opera House) et Rosalinda/Die         Philharmoniker, de Philharmonia                            Seiffert, Agnes Baltsa, Jonas Kaufmann,
belangrijkste rollen zijn die van Rusalka         Fledermaus (Deutsche Oper Berlin,           Zürich, het Tonhalle Orchester Zürich,                     Renée Fleming, Nina Stemme, Thomas
(San Francisco Opera), Marschallin/               Sächsische Staatskapelle Dresden).          het Sinfonieorchester Basel, het                           Hampson, José van Dam, Matthias
Der Rosenkavalier (Glyndebourne,                  Cette saison, elle fait ses débuts dans     Sinfonieorchester St. Gallen, het Tiroler                  Goerne, Matti Salminen et Michael Volle.
Royal Opera House), Elsa/Lohengrin                le rôle de Marguerite dans Faust de         Symphonieorchester Innsbruck en het                        Au fil des années, une longue et intense
(Deutsche Oper Berlin, Opernhaus                  Gounod dans le cadre d’une tournée          Zürcher Kammerorchester. Zijn carrière                     amitié musicale s’est établie avec le
Zürich), Contessa di Almaviva/Le nozze            de la Royal Opera House au Japon,           wordt gekenmerkt door prestigieuze                         ténor Jonas Kaufmann. Ensemble, ils se
di Figaro (Metropolitan Opera, Wiener             et incarne Marschallin (Semperoper          samenwerkingen met figuren als Peter                       sont produits dans des lieux prestigieux
Staatsoper), Eva/Die Meistersinger                Dresden), Donna Anna/Don Giovanni           Seiffert, Agnes Baltsa, Jonas Kaufmann,                    comme le Barbican Center de Londres, la
von Nürnberg (San Francisco Opera,                (Lyric Opera of Chicago, Opéra national     Renée Fleming, Nina Stemme, Thomas                         Philharmonie de Berlin, l’Opéra de Sydney,
Royal Opera House) en Rosalinda/Die               de Bordeaux, Bayerische Staatsoper),        Hampson, José van Dam, Matthias                            la Movistar Arena de Santiago, le Suntory
Fledermaus (Deutsche Oper Berlin,                 Contessa di Almaviva (Opéra national        Goerne, Matti Salminen en Michael Volle.                   Hall de Tokyo, Carnegie Hall à New
Sächsische Staatskapelle Dresden). Dit            de Bordeaux), le rôle-titre d’Alcina        In de loop der jaren is er een intense                     York et l’Elbphilharmonie à Hambourg.
seizoen debuteert ze als Marguerite               (Semperoper) et Valentine/Les               muzikale vriendschap ontstaan met                          Récemment, il a dirigé des opéras au
in Faust van Gounod in het kader                  Huguenots (Grand Théâtre de Genève).        tenor Jonas Kaufmann. Samen hebben                         Cap, au Hessisches Staatstheater de
van een tournee van het Royal Opera               En concert, elle rejoint Jonas Kaufmann     ze opgetreden in prestigieuze locaties                     Wiesbaden et au Deutsche Oper am
House in Japan. Verder vertolkt ze                pour la tournée européenne du disque        als het Barbican Center in Londen, de                      Rhein de Düsseldorf, des concerts avec la
Marschallin (Semperoper Dresden),                 Wien auquel elle a contribué en             Berliner Philharmoniker, het Sydney                        soprano russe Aida Garifullina à Vienne,
Donna Anna/Don Giovanni (Lyric Opera              interprétant une série de duos aux côtés    Opera House, de Movistar Arena in                          Prague et Moscou, avec le violoniste
of Chicago, Opéra national de Bordeaux,           du ténor. Elle fait ses débuts en récital   Santiago, de Suntory Hall in Tokio,                        Daniel Röhn à l’Elbphilharmonie de
Bayerische Staatsoper), Contessa di               solo à Paris dans le cadre de L’instant     de Carnegie Hall in New York en de                         Hambourg et au Prinzregententheater
Almaviva (Opéra national de Bordeaux),            lyrique en mars, et chante la Messe         Elbphilharmonie in Hamburg. Onlangs                        de Munich, et la tournée Lied von
Alcina (Semperoper) en Valentine/Les              en ut de Beethoven au Semperoper            dirigeerde Rieder opera’s in Kaapstad, het                 der Erde de Jonas Kaufmann avec le
Huguenots (Grand Théâtre de Genève).              Dresden en avril.                           Hessisches Staatstheater in Wiesbaden                      Sinfonieorchester Basel.

       10                                                                                            11
PKF - Prague Philharmonia

NL De PKF - Prague Philharmonia             FR Fondé en 1994 à l’initiative du chef
werd in 1994 onder de naam Praagse          d’orchestre Jiří Bělohlávek (1946-2017)
Kamerfilharmonie opgericht op               sous le nom de Philharmonique de

                                                                                                                                                                             © Pavel Hejny
initiatief van dirigent Jiří Bělohlávek     Chambre de Prague, le PKF - Prague
(1946-2017) en geniet internationale        Philharmonia est un orchestre de
bekendheid. De Fransman Emmanuel            réputation internationale. Le chef
Villaume is sinds 2015 chef-dirigent        français Emmanuel Villaume est en le
en muziekdirecteur van het ensemble.        Chef principal et le Directeur musical
Talloze gerenommeerde dirigenten en         depuis 2015. Les chefs et solistes
solisten waren reeds te gast: Martha        renommés qui ont croisé sa route sont
Argerich, Christopher Hogwood, András       légion : Martha Argerich, Christopher
Schiff, Isabelle Faust, Jonas Kaufmann,     Hogwood, András Schiff, Isabelle Faust,
Luciano Pavarotti, Anna Netrebko,           Jonas Kaufmann, Luciano Pavarotti,
Angela Gheorghiu, Plácido Domingo,          Anna Netrebko, Angela Gheorghiu,           eerste viool · premier violon   cello · violoncelle       trompet · trompette
Elina Garanča, Magdalena Kožená             Plácido Domingo, Elina Garanča,            Jan Fišer                       Lukáš Pospíšil            Svatopluk Zaal
en vele anderen. De PKF - Prague            Magdalena Kožená et bien d’autres.         Michael Foršt                   Balázs Adorján            David Ševčík
Philharmonia is regelmatig te gast in       Le PKF - Prague Philharmonia est un        Roman Hranička                  Teodor Brcko              Martin Pavluš
de belangrijkste muziekcentra en op         invité régulier des plus grands lieux et   Martin Bialas                   Judita Škodová
festivals, waaronder de BBC Proms, de       festivals musicaux, parmi lesquels les     Zuzana Bialasová                Vilém Petras              trombone
Dresdner Musikfestspiele, de Praagse        BBC Proms, Dresdner Musikfestspiele,       Jana Svobodová                  Marie Dorazilová          Michal Hrubý
Lente, het Festspielhaus Baden Baden,       Prague Spring, le Festspielhaus Baden      Kopsová Lucia Fulka                                       Rostislav Jambor
de Elbphilharmonie Hamburg, Gasteig         Baden, l’Elbphilharmonie Hamburg,          Ondřej Petera                   contrabas · contrebasse   Tomáš Bialko
                                                                                       Dagmar Virtová                  Pavel Klečka
München, de Tokyo Suntory Hall en           Gasteig Munich, le Tokyo Suntory Hall et   Tomáš Kadlubiec                 Dalibor Teimer            tuba
het Royal Opera House Muscat in             la Royal Opera House Muscat d’Oman.        Radana Večtomová                Martin Matuška            Rostislav Pavlík
Oman. In 2018-2019 verzorgde het            En 2018-2019, à l’occasion de son 25e      Anna Masojídková                Jaromír Gardoň
orkest naar aanleiding van zijn 25-jarige   anniversaire, l’orchestre s’est produit                                                              slagwerk · percussion
bestaan optredens in Spanje, Frankrijk,     en Espagne, en France, en Autriche,        tweede viool · second violon    fluit · flûte             Radek Doležal
Oostenrijk, Hongarije, China en Oman.       en Hongrie, en Chine et à Oman, et a       Jan Adam                        Oto Reiprich              Jan Horváth
Het heeft ook twee Duitse tournees          effectué deux tournées allemandes :        Marta Hajšmanová                Lenka Řeřichová           Blanka Šindelářová
gemaakt: één met Jonas Kaufmann en          l’une en compagnie de Jonas Kaufmann       Lukáš Kroft
één met Gábor Boldoczki en Soyoung          et l’autre avec Gábor Boldoczki et         Alena Miřácká                   hobo · hautbois           pauken · timbales
                                                                                       Lukáš Novotný                   Jan Souček                Oleg Sokolov
Yoon. De uitgebreide, bekroonde             Soyoung Yoon. Sa vaste discographie,       Lada Ševčíková                  Lenka Filová
discografie van het ensemble telt bijna     abondamment primée, comprend près          Alena Kubátová                                            harp · harpe
100 opnames, verschenen bij Deutsche        d’une centaine d’enregistrements pour      Midori Hayashi                  klarinet · clarinette     Mariána Jouzová
Grammophon, Warner Classics, Decca,         les labels Deutsche Grammophon,            ml. Alena Miřácká               Jindřich Pavliš
Supraphon, EMI, Sony Classical en           Warner Classics, Decca, Supraphon,         Anna Poulová                    Vojtěch Nýdl              piano & celesta · célesta
Harmonia Mundi. Zijn laatste album,         EMI, Sony Classical et Harmonia Mundi.                                                               Stanislav Gallin
met tenor Benjamin Bernheim, kwam           Son dernier album en date, avec le         altviool · alto                 fagot · basson
afgelopen november uit bij Deutsche         ténor Benjamin Bernheim, est sorti         Dagmar Mašková                  Jiří Jech
Grammophon. Het orkest geniet               en novembre dernier chez Deutsche          Emi Sawahata                    Václav Fuerbach
                                                                                       Zdeněk Suchý
de steun van de Stad Praag en het           Grammophon. L’orchestre bénéficie          Jana Vavřínková                 hoorn · cor
Tsjechische ministerie van Cultuur.         du soutien de longue date de la            Miroslav Novotný                Jan Musil
                                            Municipalité de Prague et du Ministère     Michal Demeter                  Adéla Psohlavcová
                                            tchèque de la Culture.                     Anna Šimková                    Zdeněk Vašina
                                                                                       Evženie Březinová               Mikuláš Koska

       12                                                                                      13
GEZONGEN TEKSTEN · TEXTES CHANTÉS

                                  MEIN WIEN

                      JOHANN STRAUSS II

                      EINE NACHT IN VENEDIG
                      Libretto: Friedrich Zell, Richard Genée & Hubert
                      Marischka

                      Lied des Herzogs (I, 12):
                      „Sei mir gegrüßt, du holdes Venezia“

                      Sei mir gegrüßt, du holdes Venezia!                Gegroet, lieflijk Venetië!                        Salut, gracieuse Venise !
                      Ich stehe träumend da, dir so nah!                 Ik sta te dromen, zo dicht bij jou!               Je suis là à rêver, si proche de toi !
                      Zur Liebe dich Natur erkor,                        De natuur heeft jou voor liefde voorbestemd,      La nature t’a choisie pour l’amour.
                      In deinen Mauern wohnt das Glück!                  Binnen jouw muren woont het geluk!                Le bonheur vit entre tes murs !
                      Schon mancher hier sein Herz verlor,               Velen hebben hier al hun hart verloren,           Certains ici ont perdu leur cœur,
                      Bekam dafür ein anderes zurück!                    Maar kregen er een ander hart voor terug!         Mais en ont reçu un autre en retour !
                      Wir fliegen dir zu, wie Falter zum Licht,          We vliegen naar je toe, zoals vlinders naar het   On se dirige vers toi, comme des papillons vers
                      Zur Stadt, die uns allen Liebe verspricht!         licht,                                            la lumière,
                      Mein Herz ruft dir zu:                             Naar de stad die ons allen liefde belooft!        Vers la ville qui promet de nous aimer tous !
                      O Königin du,                                      Mijn hart roept naar jou:                         Mon cœur te dit :
                      Sei mir gegrüßt, du holdes Venezia!                O, koningin,                                      Ô Reine du Monde, Salut, noble Venise !
                      Ich stehe träumend da, dir so nah!                 Wees gegroet, lieflijk Venetië!                   Je suis là à rêver, si proche de toi !
                      Du holde Zauberin,                                 Ik sta te dromen, zo dicht bij jou!               Tu es une adorable sorcière,
                      Spielst mit den Herzen,                            Jij, lieflijke tovenares,                         Tu joues avec nos cœurs,
                      So nimm sie hin!                                   Speelt met onze harten,                           C’est comme ça que tu les prends !
                      Die Schmerzen                                      Dus hier, pak aan!                                Les douleurs
                      Sei‘n dir verziehn!                                De pijn wordt je vergeven!                        Tu les chasses !
                      Keiner kann dir entfliehn!                         Niemand kan aan jou ontsnappen!                   Personne ne peut t’échapper !
                      Die Menschen, sie flüstern dir zu,                 De mensen fluisteren je toe,                      Les hommes te chuchotent,
                      Du holdes Venezia, du!                             Lieflijk Venetië!                                 Tu es noble, Venise !
                      Du Wunder dort im Weltenraum,                      Jij bent een wonder in deze wereld,               Tu es un miracle dans le monde !
                      Sei mir gegrüßt, sei mir gegrüßt!                  Gegroet, gegroet, gegroet!                        Salut à toi, salut !

14                                                                                     15
Lied des Caramello (III, 3):
     „Ach wie so herrlich zu schau’n“

     Ach, wie so herrlich zu schaun              Ach, wat is het toch heerlijk                     Oh, comme c’est beau
     Sind all die reizenden Fraun,               Om naar al die verrukkelijke vrouwen te kijken.   Toutes ces charmantes dames,
     Doch willst do einer vertraun,              Maar als je er eentje wil vertrouwen,             Mais si tu veux leur faire confiance,
     Dann, Freundchen, auf Sand wirst du baun!   Vriend, weet dan dat je op los zand bouwt!        Alors, mon ami, c’est construire sur le sable !
     Rasch, wie die Wellen entfliehn,            Onverwacht, zoals de golven zich terugtrekken,    Aussi doucement que les vagues s’échappent,
     Flüchtig, wie Wolken dort ziehn,            Vluchtig, zoals de wolken voorbijtrekken,         Aussi brièvement que passent les nuages,
     Treibt ihr beweglicher Sinn                 Veranderen ze van gedachte.                        Son esprit capricieux
     Sie bald her, bald hin!                     Nu eens is het dit, dan weer dat!                 Dérive maintenant de cette façon !
     Wie sie schmeicheln,                        Kijk hoe ze ons vleien,                           Comme elles nous flattent,
     Liebe heucheln,                             Liefde veinzen,                                   Feignant l’amour,
     Uns durch Tränen                            Ons met hun tranen                                Et nous réconciliant rapidement
     Schnell versöhnen!                          Snel doen zwichten!                               Avec leurs larmes !
     Ob sie schmollen                            Of ze nu pruilen                                  Faites vite la paix !
     Oder grollen:                               Of mokken:                                        Qu’elles boudent ou grognent,
     Wie des Herzens Stimme spricht,             Wat hun hart werkelijk zegt,                      Vous ne devinerez jamais
     Errätst du nicht!                           Raad je nooit!                                    Ce que leurs cœurs disent.

     Doch ich will nicht länger klagen,          Maar ik wil niet langer klagen,                   Mais je ne veux plus me plaindre,
     Nicht „Cosi fan tutte“ sagen,               Niet ‘Cosi fan tutte’ zeggen,                     Et je ne dirai pas « Così fan tutte »,
     Denn es gibt noch süsse Frauen,             Want er zijn ook lieve vrouwen,                   Parce que ce sont de charmantes femmes
     Die uns Paradiese bauen!                    Die voor ons een paradijsje bouwen!               Qui nous construisent des paradis !
     Reich belohnt ist unser Lieben,             Onze liefde wordt rijkelijk beloond               Notre amour est richement récompensé
     Wenn nur eine treu geblieben.               Als één vrouw ons trouw blijft.                   Si une seule femme nous est fidèle.
     Treue, schönes, süsses Wort                 Trouw, dat mooie, heerlijke woord,                Fidélité, belle, douce parole
     Der Liebe sichrer Hort!                     De veilige steun en toeverlaat van de liefde!     Refuge sûr de l’amour !
     Nachts die Wellen leise rauschen,           ’s Nachts ruisen de golven stilletjes,            La nuit, les vagues bruissent doucement,
     Mädchen an den Fenstern lauschen,           En luisteren meisjes aan hun raam,                Les filles écoutent à leurs fenêtres,
     Gondeln gleiten hin und wieder,             Gondels glijden heen en weer.                     Les gondoles glissent de long en large,
     Rings ertönen sanfte Lieder,                Overal weerklinken zoete liederen,                Des chansons douces résonnent tout autour.
     Hell am dunklen Himmelsbogen,               Ze verlichten de donkere nachtlucht,              Lumineuse dans le ciel sombre,
     Kommt der Stern der Lieb‘ gezogen!          De ster van de liefde schittert!                  L’étoile de l’amour est dessinée !
     Leuchte mild darein                         Straal zachtjes bij ze binnen                     Brille légèrement dans leurs chambres
     Und lass sie selig sein!                    En besprenkel ze met je liefde!                   Et rends-les béates d’amour !

     Ach, wie so herrlich zu schaun              Ach, wat is het toch heerlijk                     Oh, comme c’est beau
     Sind all die lieblichen Fraun,              Om naar al die verrukkelijke vrouwen te kijken,   Toutes ces charmantes dames,
     Doch willst du einer vertraun,              Maar als je er eentje wil vertrouwen,             Mais si tu veux leur faire confiance,
     Dann, Freundchen, auf Sand wirst du baun!   Vriend, weet dan dat je op los zand bouwt!        Alors, mon ami, c’est construire sur le sable !
     Und du fragst immer aufs neu‘,              En jij vraagt telkens weer,                       Et tu te demandes toujours
     Ob dir dein Liebchen auch treu              Of jouw liefje je trouw is.                       Si ta bien-aimée t’est fidèle.
     Hör nur, von fern singt der Gondolier:      Luister wat de gondelier in de verte zingt:       Écoute, au loin, le gondolier chanter :
     „La donna è mobile“!                        ‘La donna è mobile’!                              « La donna è mobile » !

16                                                             17
DIE FLEDERMAUS
     Libretto: Richard Genée

     Duett Rosalinde & Eisenstein
     „Dieser Anstand, so manierlich“ (Uhren-Duett)

     Eisenstein                                      Eisenstein                                     Eisenstein
     Dieser Anstand, so manierlich,                  Die houding, zo verfijnd,                      Ces manières si distinguées,
     Diese Taille fein und zierlich,                 Die taille fijn en sierlijk,                   Cette taille fine et gracieuse,
     Und ein Füßchen, das mit Küsschen               En een voetje dat erom smeekt                  Un petit pied qui serait destiné
     Glühend man bedecken sollt,                     Onder kussen te worden bedolven                À être couvert d’ardents baisers,
     Wenn sie‘s nur erlauben wollt!                  Als ze haar toestemming zou geven!             Si elle voulait seulement l’autoriser !

     Rosalinde                                       Rosalinde                                      Rosalinde
     Statt zu schmachten im Arreste,                 In plaats van in de cel weg te kwijnen,        Au lieu de languir en prison,
     Amüsiert er sich auf‘s Beste,                   Amuseert hij zich hier opperbest.              Il s’amuse à la perfection,
     Denkt ans Küssen statt ans Büßen:               Hij denkt aan kussen, niet aan boeten:         Songe à embrasser et non à expier ;
     Warte nur, du Bösewicht,                        Wacht maar, stoute deugniet,                   Attends un peu sacripant,
     Du entgehst der Strafe nicht!                   Jij ontloopt je straf heus niet!               Tu n’échapperas pas au châtiment !

     Eisenstein                                      Eisenstein                                     Eisenstein
     Ach, wie leicht könnt‘ es entschweben,          Ach, hoe makkelijk zou het kunnen wegzweven,   Ah, comme sans peine elle pourrait s’envoler
     Dies holde Zauberbild!                          Dat lieflijke toverbeeld!                      Cette douce image enchantée !
     Willst du nicht die Maske heben,                Wil je niet dat masker optillen,               Ne veux-tu pas soulever le masque
     Die dein Antlitz mir verhüllt?                  Dat nu je gezicht voor mij verbergt?           Qui me voile ton visage ?

     Rosalinde                                       Rosalinde                                      Rosalinde
     Ei, mein schöner Herr, ich bitte,               Nee, mijn lieve heer, ik vraag u,              Hé, mon beau monsieur, de grâce,
     Nichts verwegen, nichts berührt!                Doe niets ongepasts, raak niets aan!           Vous ne pouvez rien oser, rien toucher !
     Denn es heischt die gute Sitte,                 De goede zeden eisen nu eenmaal                Comme l’exigent les convenances,
     Dass man Masken respektiert.                    Dat je maskers respecteert.                    Les masques sont respectés.
     Wie er girret, kokettieret.                     Kijk hoe hij kirt en koketteert,               Comme il roucoule, se pavane,
     Wie er schmachtet, mich fixieret!               Hoe hij smacht en mij fixeert!                 Comme il me fixe en soupirant !
     Keine Mahnung, keine Ahnung                     Geen vermoeden, geen flauw idee,               Nul doute, nul pressentiment
     Kündet ihm, wer vor ihm steht!                  Hij weet niet wie hier voor hem staat!         Ne lui dit qui est devant lui !
     Ja, bald werd‘ ich reüssieren,                  Ja, ik wil het toch proberen,                  Oui, je suis près de réussir,
     Will den Frevler überführen,                    Ik wil de snoodaard aan de kaak stellen,       Je vais confondre ce scélérat,
     Will‘s probieren, ob er in die Falle geht!      Eens kijken of hij in de val trapt!            Et voir s’il tombe dans le piège.

     Eisenstein                                      Eisenstein                                     Eisenstein
     Halb verwirret, halb gerühret,                  Half in de war, half ontroerd                  Mi-troublée, mi-émue,
     Retirieret sie vor mir!                         Gaat ze bij me vandaan!                        Devant moi elle se dérobe.
     Lass doch seh‘n, ob es geht,                    Laten we kijken of het lukt,                   Voyons donc ce que ça donne,
     Ob sie widersteht?                              Of ze mij weerstaat.                           Voyons si elle résiste !
     Ja, bald werd‘ ich reüssieren.                  Ja, ik wil het toch proberen,                  Oui, je suis près de réussir,
     Ich will doch seh‘n, ob sie mir widersteht,     Ik wil weten of ze mij weerstaat               Je vais voir si elle me résiste,
     Ob sie in die Falle geht!                       Of dat zij in de val trapt!                    Si elle tombe dans le piège.

18                                                                 19
Rosalinde                                   Rosalinde                                Rosalinde
     Ach, wie wird mein Auge trübe,              Ach, ik zie niet helder meer,            Ah, comme ma vue se brouille,
     Wie das Herz so bang mir schlägt!           En mijn hart gaat zo tekeer!             Qu’avec angoisse bat mon cœur !

     Eisenstein                                  Eisenstein                               Eisenstein
     Ja, schon meldet sich die Liebe,            Ja, de liefde is duidelijk op komst,     Voici l’angoisse de l’amour,
     Die das Herz ihr bang bewegt!               Zij doet haar hart tekeergaan!           Qui déjà émeut son cœur !

     Rosalinde                                   Rosalinde                                Rosalinde
     Leider ist‘s einaltes übel,                 Helaas, het is een oude kwaal,           C’est, hélas, un mal ancien,
     Doch vorübergehend nur.                     Maar van voorbijgaande aard.             Mais seulement passager.
     Stimmen meines Herzens Schläge              Komt mijn hartslag overeen               Les battements de mon cœur
     Mit das Tiktak eines Uhr?                   Met het ritme van een klok?              Vont-ils au rythme d’une montre ?

     Eisenstein                                  Eisenstein                               Eisenstein
     Ei, das können wir ja sehn!                 Laten we dat meteen onderzoeken!         Hé, voyons cela sans tarder !

     Rosalinde                                   Rosalinde                                Rosalinde
     Zählen wir, ich bitte schön!                Laten we de slagen tellen!               Je vous en prie, nous allons compter !

     Beide                                       Samen                                    Ensemble
     Ja, zählen wir usw.                         Ja, laten we ze tellen.                  Oui, comptons, oui, comptons !

     Eisenstein                                  Eisenstein                               Eisenstein
     Eins, zwei, drei, vier ...                  Een, twee, drie, vier ...                Un, deux, trois, quatre...

     Rosalinde                                   Rosalinde                                Rosalinde
     Fünf, sechs, sieben, neun!                  Vijf, zes, zeven, negen!                 Cinq, six, sept, neuf !

     Eisenstein                                  Eisenstein                               Eisenstein
     Nein, das kann nicht sein,                  Nee, dat kan niet,                       Non, cela ne se peut,
     Denn nach der Sieb‘n kommt erst die Acht!   Want na zeven komt acht!                 Car après sept il y a huit !

     Rosalinde                                   Rosalinde                                Rosalinde
     Sie haben mich ganz verwirrt gemacht,       U heb me in de war gebracht,             Vous m’avez toute embrouillée,
     Wir wollen wechseln!                        Laten we de rollen omdraaien!            Nous allons changer.

     Eisenstein                                  Eisenstein                               Eisenstein
     Wechseln? Wie?                              Omdraaien? Hoezo?                        Changer ? Comment faire ?

     Rosalinde                                   Rosalinde                                Rosalinde
     Den Schlag des Herzens zählen Sie           U telt het aantal slagen van mijn hart   C’est vous qui compterez les battements
     Und ich das Tiktak Ihrer Uhr.               En ik het ritme van de klok.             De mon cœur, et moi les tic-tac de la montre.
     Ich bitt‘ auf fünf Minuten nur!             Maar niet langer dan vijf minuten!       Pas plus de cinq minutes, je vous prie !
     Jetzt zählen Sie, mein Herr Marquis!        Nu telt u hardop, meneer de markies!     Maintenant comptez, monsieur le marquis !

20                                                               21
Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     Bin schon dabei!                               Ik begin meteen!                           J’y suis !

     Beide                                          Samen                                      Ensemble
     Eins, zwei, drei, vier,                        Een, twee, drie, vier,                     Un, deux, trois, quatre,
     Fünf, sechs, sieben, acht,                     Vijf, zes, zeven, acht,                    Cinq, six, sept, huit,
     Neun, zehn, elf, zwölf,                        Negen, tien, elf, twaalf,                  Neuf, dix, onze, douze,
     Dreizehn, vierzehn, fünfzehn, sechzehn,        Dertien, veertien, vijftien, zestien,      Treize, quatorze, quinze, seize,
     Siebzehn, achtzehn, neunzehn, zwanzig,         Zeventien, achttien, negentien, twintig,   Dix-sept, dix-huit, dix-neuf, vingt,
     Dreissig, vierzig, fünfzig, sechzig,           Dertig, veertig, vijftig, zestig,          Trente, quarante, cinquante, soixante,
     Achtzig, hundert!                              Tachtig, honderd!                          Quatre-vingts, cent !

     Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     Hopp, hopp, im Galopp ! Sechshundertneun!      Hop, hop, in galop! Zeshonderdnegen!       Hop, hop, je galope ! Six cent neuf !

     Rosalinde                                      Rosalinde                                  Rosalinde
     So weit können wir noch nicht sein.            Zo ver kunnen we nog niet zijn.            Nous ne pouvons pas en être si loin !

     Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     O, ich bin weiter schon!                       O, ik ben al veel verder!                  Oh, je suis déjà bien plus loin !

     Rosalinde                                      Rosalinde                                  Rosalinde
     Nein, nein, nein!                              Nee, nee, nee!                             Non, non, non !

     Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     Eine halbe Million ! Ja, eine halbe Million!   Een half miljoen! Ja, een half miljoen!    Un demi-million ! Oui, un demi-million !

     Rosalinde                                      Rosalinde                                  Rosalinde
     Wie kannman gar so grob nur fehlen?            Hoe kunt u zich zo hard vergissen?         Comment peut-on se tromper de la sorte !

     Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     Da mag der Teufel richtig zählen!              Naar de duivel met dat juist tellen!       Que le diable compte dans l’ordre !

     Rosalinde                                      Rosalinde                                  Rosalinde
     Heute wirst du nimmer repetier’n!              Vandaag laat jij je niet meer horen!       Aujourd’hui tu ne vas plus sonner !

     Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     Sie will die Uhr sich annektier’n,             Ze wil het horloge inpikken,               La montre, elle veut se l’approprier,
     Meine Uhr!                                     Mijn horloge!                              Ma montre !

     Rosalinde                                      Rosalinde                                  Rosalinde
     Ich danke von Herzen!                          Hartelijk bedankt!                         Je vous remercie de tout cœur !

     Eisenstein                                     Eisenstein                                 Eisenstein
     Ich wollte nur! ...                            Ik wou alleen! ...                         Je voulais seulement !...

22                                                                   23
Rosalinde                                        Rosalinde                                           Rosalinde
     Belieben zu scherzen! Ah, ah!                    Een grapje maken! Ha, ha!                           Vous voulez rire ! Ah, ah !

     Eisenstein                                       Eisenstein                                          Eisenstein
     Sie ist nicht ins Netz gegangen,                 Ik heb haar niet in mijn netten gestrikt,           Dans le piège, elle n’est pas tombée,
     Hat die Uhr mir abgefangen.                      Zij heeft mijn horloge ingepikt.                    Ma montre, elle s’en est emparée.
     Dieser Spaß ist etwas teuer;                     Dit is een dure grap                                La farce coûte un peu cher ;
     Hab blamiert mich ungeheuer!                     En ik heb mezelf voor schut gezet!                  Le ridicule, j’en suis couvert !
     Ach, meine Uhr, ich bitte sehr!                  Ach, mijn horloge, alsjeblieft!                     Ah, ma montre, je vous implore.
     Ich wollte nur ...                               Ik wou alleen...                                    Je voulais seulement…
     Sie ist nicht ins Netz gegangen.                 Ik heb haar niet in mijn netten gestrikt,           Dans le piège, elle n’est pas tombée ;
     Ach, meine Uhr, hätte ich sie doch wieder nur.   Ach, mijn horloge, had ik jou maar terug.           Ah, ma montre, si je pouvais la recouvrer !
     O weh, dieser Spaß ist etwas teuer,              O jee, dit is een dure grap                         Oh, malheur ! La farce coûte un peu cher ;
     Hab blamiert mich ungeheuer.                     En ik heb mezelf voor schut gezet.                  Le ridicule, j’en suis couvert !
     Meine Uhr ist annektiert!                        Mijn horloge is ingepikt!                           Ma montre, elle l’a prise !
     Ach, ich bin blamiert!                           Ach, ik ben voor schut gezet!                       Ah, cela me ridiculise !
     Weh mir!                                         Arme ik!                                            Malheur à moi !

     Arie der Rosalinde
     „Klänge der Heimat“

     Klänge der Heimat, ihr weckt mir das Sehnen,     De klanken uit mijn vaderland wekken mijn           Sonorités de ma patrie, vous éveillez ma nostalgie,
     Rufet die Tränen ins Auge mir!                   heimwee,                                            Et faites venir les larmes dans mes yeux !
     Wenn ich euch höre, ihr heimischen Lieder,       Tranen wellen op in mijn ogen!                      Quand je vous ouïs, chansons de mon pays,
     Zieht mich‘s wieder, mein Ungarland, zu dir!     Als ik jullie hoor, de liederen van thuis,          De nouveau tu m’appelles, ô ma Hongrie !
     O Heimat so wunderbar, wie strahlt dort die      Verlang ik weer naar jou, mijn Hongarije!           Ô patrie, cette merveille, quel éclat a là-bas
     Sonne so klar,                                   O wondermooi vaderland, waar de zon zo              le soleil,
     Wie grün deine Wälder, wie lachend die Felder,   stralend schijnt,                                   Que tes forêts verdoient, que tes champs
     O land, wo so glücklich ich war!                 Hoe groen zijn jouw bossen, hoe lachen je velden,   sont riants,
     Ja, dein geliebtes Bild meine Seele so ganz      O land, waar ik zo gelukkig was!                    Ô pays où j’eus tant de bonheur !
     erfüllt,                                         Ja, het geliefde beeld van jou vervult mijn         Oui, ton image bien-aimée remplit tout
     Und bin ich auch von dir weit, achweit,          hele hart,                                          mon cœur.
     Dir bleibt in Ewigkeit doch mein Sinn immerdar   En ook al ben ik ver weg van jou, o zo ver,         Et même si je suis loin de toi, hélas si éloignée,
     Ganz allein geweiht.                             Jij blijft voor altijd in mijn hart,                Mon âme reste à jamais à toi seule vouée.
                                                      Alleen jou ben ik toegewijd.                        Ô patrie, cette merveille, quel éclat a là-bas
     O Heimat so wunderbar, wie strahlt dort die      O wondermooi vaderland, waar de zon zo              le soleil,
     Sonne so klar,                                   stralend schijnt,                                   Que tes forêts verdoient, que tes champs
     Wie grün deine Wälder, wie lachend die Felder,   Hoe groen zijn jouw bossen, hoe lachen je velden,   sont riants,
     O Land, wo so glücklich ich war!                 O land, waar ik zo gelukkig was!                    Ô pays où j’eus tant de bonheur !
     Feuer, Lebenslust schwellt echte Ungarbrust;     Vuur en levenslust doen het Hongaarse hart          Le feu, la joie de vivre gonflent un vrai
                                                      sneller slaan.                                      cœur hongrois ;
     Hei, zum Tanze schnell, Csárdas tönt so hell!    Vlug, ik moet dansen, de csardas weerklinkt!        Vite entrons dans la danse, aux clairs accents
     Braunes Mägdelein, musst meine Tänz‘rin sein;    Bruin meisje, jij moet met mij dansen;              de la czardas !
     Reich’ den Arm geschwind, dunkeläugig’ Kind!     Vlug, geef mij je arm, kind met de donkere ogen!    Brune jeune fille, sois ma danseuse,
     Zum Fiedelklingen tönt jauchzend Singen:         Bij het vioolspel wordt juichend gezongen:          tends-moi vite le bras, enfant aux yeux sombres !
                                                                                                          Au son du violon, chantons dans la joie :

24                                                                  25
Ho, ha, ha!                                      Ho, ha, ha!                                         Ho, ha, ha !
     Mit dem Sporn geklirrt, wenn dann die Maid       Ze wordt aangespoord, en wanneer het                Sonnent les éperons, si la belle troublée
     verwirrt                                         verlegen meisje                                     Baisse les yeux, c’est présage de bonheur !
     Senkt zur Erd’ den Blick, das verkündet Glück!   Haar ogen op de grond richt, voorspelt dat geluk!   Buveurs assoiffés, saisissez la coupe,
     Durst’ge Zecher, greift zum Becher,              Dorstige drinkebroers, grijp de beker,              Faites-la vite circuler de main en main !
     Lasst ihn kreisen schnell von Hand zu Hand!      Laat hem rondgaan, van hand tot hand!               Avalez le feu du tokay,
     Schlürft das Feuer im Tokaier,                   Drink het vuur in de tokay-wijn,                    Buvez en souvenir de ma patrie !
     Bringt ein Hoch aus dem Vaterland!               Breng een heildronk uit op het vaderland!           Le feu, la joie de vivre gonflent un vrai
     Feuer, Lebenslust schwellt echte Ungarbrust,     Vuur en levenslust doen het Hongaarse hart          cœur hongrois,
     Hei, zum Tanze schnell, Csárdás tönt so hell.    sneller slaan.                                      Vite entrons dans la danse, aux clairs accents
     Lalalala!                                        Vlug, ik moet dansen, de csardas weerklinkt!        de la czardas.
                                                      Lalalala!                                           Lalalala !

     DIE TÄNZERIN FANNY ELẞLER
     Libretto: Hans Adler

     Aria „Draußen in Sievering blüht schon der
     Flieder”

     Es dämmert schon, der Tag ist aus.               Het schemert al, de dag loopt ten einde.            C’est l’heure du crépuscule, le jour prend fin.
     Kein Mädel bleibt da gern zu Haus                Dan blijft geen enkel meisje graag thuis.           Nulle jeune fille ne veut rester au logis.
     Sie schlüpft in ihr getupftes Kleid              Ze trekt haar bolletjesjurk aan                     Chacune se glisse dans sa robe à pois ;
     Und ist für ihren Schatz bereit.                 En maakt zich klaar voor haar lief.                 La voilà prête pour rejoindre son bien-aimé.
     Er fragt galant: Wo willst du hin?               Hij vraagt galant: Waar wil je heen?                « Où vas-tu donc ? » lui demande celui-ci d’un
     Was ist denn los heut’ Nacht in Wien?            Wat valt er vanavond in Wenen te beleven?           ton galant.
     Da lächelt sie und sagt ganz still               Ze lacht en zegt heel stil:                         « Que se passe-t-il ce soir à Vienne ? »
     Du weißt ja, was ich will.                       Je weet heel goed wat ik wil.                       Avec un sourire, elle lui répond posément
                                                                                                          « Tu sais bien de quoi j’ai envie. »

     Draußen in Sievering blüht schon der Flieder.    Daarbuiten in Sievering bloeien de seringen al.     Dehors, à Sievering, les lilas sont déjà en fleurs.
     Merkst du’s, spürst du’s, hast du’s g’sehn?      Voel je het, ruik je het, heb je het gezien?        Le perçois-tu ? Le sens-tu ? L’as-tu vu ?
     So eine Frühlingsnacht kommt nicht               Zo’n lenteavond krijgen we niet gauw meer,          Une telle nuit de printemps ne reviendra guère
     bald wieder,                                     Ik voel dat er vandaag iets staat te gebeuren.      de sitôt.
     Heute, fühl’ ich, muß was g’schehn.              Daarbuiten in Sievering bloeien de seringen al,     Aujourd’hui, je le devine, il va se passer
     Draußen in Sievering blüht chon der Flieder,     Verleidelijk als een stille smeekbede               quelque chose.
     Lockend wie ein leises Fleh’n                    Geuren ze in de maneschijn,                         Dehors, à Sievering, les lilas sont déjà en fleurs.
     Duftet im Mondenschein,                          Glippen ze in je hart naar binnen.                  Ils embaument au clair de lune
     Zieht sich in’s Herz hinein.                     Voel je het, ruik je het, heb je het gezien?        En murmurant quelque prière,
     Merkst du’s, spürst du’s, hast du’s g’sehn?                                                          Et charment notre cœur.
                                                                                                          Le perçois-tu ? Le sens-tu ? L’as-tu vu ?

26                                                                  27
Ein kleines Haus, von uns entdeckt,               Een huisje dat wij hebben ontdekt,                Une petite maison que nous découvrîmes,
     Wo grün ein Kranz am Tore steckt.                 Waar een groene krans aan de deur hangt.          Où un tas de feuilles vertes est posé sur
     Ganz weit von Hast und Lärm der Zeit              Ver weg van drukte en het lawaai van de tijd      la porte.
     Schenkt dort der Wirt die Seligkeit.              Schenkt de gastheer daar hemelse vreugde.         Loin de l’agitation et du tumulte du temps
     Ein Gartenzaun am End der Welt,                   Een omheinde tuin aan het eind van de wereld,     Le propriétaire t’y servira un bonheur béat.
     Der alles Glück umschlossen hält,                 Die al het geluk daarbinnen houdt,                Une clôture de jardin au bout du monde
     Dass man sich dorthin sehnt zu zwein,             Dat we daar met zijn tweeën willen zijn,          Qui retient la joie en son sein
     Das macht nicht nur der Wein.                     Komt niet alleen door de wijn.                    Afin que les gens aspirent à y être un couple.
                                                                                                         Ce n’est pas seulement le vin qui fait cela.

     Draußen in Sievering blüht schon der Flieder,     Daarbuiten in Sievering bloeien de seringen al,   Dehors, à Sievering, les lilas sont déjà en fleurs,
     usw.                                              enz.                                              etc.

     WIENER BLUT
     Libretto: Victor Leon & Leo Stein

     Duett Gräfin & Graf
     „Wiener Blut“

     Gräfin                                            Gravin                                            La Comtesse
     Das eine kann ich nicht verzeihen:                Dat ene kan ik niet vergeven:                     Je ne peux pas pardonner une chose :
     Ich leb in Einsamkeit auf meiner Eltern Schloss   Ik leef in eenzaamheid in het kasteel van         Je vis dans la solitude au château de mes parents
     Und weiß es ganz genau, Sie liessen mich          mijn ouders                                       Et tu sais très bien que tu m’y as laissé,
     dort bloß,                                        En weet heel goed dat u me daar achterliet        Simplement pour t’amuser là-bas.
     Um sich allein hier zu zerstreuen.                Om u hier in uw eentje te vermaken.
                                                                                                         Le Comte
     Graf                                              Graaf                                             Tu ne peux que t’en prendre à toi-même ;
     Die Schuld liegt ganz auf Ihrer Seite;            Dat is geheel uw eigen schuld.                    Depuis que j’ai eu l’honneur d’être ton mari,
     Seit mir die Ehre ward, dass ich Ihr Gatte bin,   Sinds mij de eer te beurt viel dat ik uw          Tout mon bonheur de t’avoir pour femme
     Ist Ja das Glück, dass meine Gattin Sie, dahin    echtgenoot werd,                                  s’est évanoui.
     Wir leben fast wie fremde Leute.                  Is het geluk dat u de mijne bent vervlogen.       Nous vivons comme des étrangers.
                                                       We leven bijna als vreemden.

     Gräfin                                            Gravin                                            La Comtesse
     Sie kennen die Geschichte unsrer Ehe!             U kent de geschiedenis van ons huwelijk!          Vous connaissez l’histoire du mariage !

     Graf                                              Graaf                                             Le Comte
     Von weitem nur, nicht aus der Nähe!               Alleen van ver, niet van nabij!                   De loin, pas de près !

28                                                                    29
Sie können auch lesen